ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΘΑ ΚΑΪΤΑΝΙΔΗΠέρασαν 32 χρόνια από την ημέρα που γεννήθηκε το πρώτο παιδί του δοκιμαστικού σωλήνα. Ο επιστημονικός του... πατέρας Ρόμπερτ Εντουαρντς βραβεύτηκε την περασμένη Δευτέρα με το Νομπέλ Ιατρικής, καθώς με το επίτευγμά του έδωσε ελπίδα σε εκατομμύρια ζευγάρια. Από τότε έως και σήμερα, οι εξελίξεις στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης ήταν ραγδαίες. Ομως, κάτι παραμένει σταθερό: σε αρκετές περιπτώσεις η υπογονιμότητα παραμένει μυστήριο...
Η ιστορία της κ. Τζένης Τσαμαντάκη ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Παντρεύτηκε όταν ήταν 33 ετών. Επί τρία χρόνια προσπαθούσε με τον σύζυγό της να αποκτήσουν παιδί. Αναζήτησαν ιατρικές απαντήσεις αλλά δεν υπήρχαν- οι εξετάσεις στις οποίες υποβλήθηκε το ζευγάρι δεν έδειξαν παθολογικό πρόβλημα.
Από τότε έως και σήμερα, μετράει δεκατρείς προσπάθειες εξωσωματικής (με ή χωρίς ορμονοθεραπεία). Παραδέχεται πως η πρώτη φορά που άκουσε το αρνητικό αποτέλεσμα ήταν η πιο οδυνηρή: «Πίστευα πως δεν θα συνέβαινε σε εμένα. Δεν είχα ιατρικό πρόβλημα».
Εδωσε πολλές μάχες, όπως λέει, και τις έχασε. Δεν ήταν λίγες οι φορές που υποσχέθηκε στον εαυτό της πως «αυτή θα ήταν η τελευταία προσπάθεια». Εθεσε και αριθμητικό πλαφόν, αλλά το αθέτησε. Για πολλά χρόνια δεν μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό της χωρίς παιδί.
Σήμερα, αντιμετωπίζει διαφορετικά τη ζωή. Δεν τα έχει παρατήσει, δηλώνει με χαμόγελο πως θα ξαναπροσπαθήσει όταν εκείνη αισθανθεί έτοιμη- ίσως έπειτα από ένα ταξίδι που προγραμματίζει. «Δεν είναι εύκολο για μια γυναίκα να αποτυγχάνει. Η μητρότητα είναι πολύ σημαντική. Χρειάζεται δύναμη, αυτοεκτίμηση και υποστήριξη για να συνεχίσεις. Το πιο σημαντικό όμως είναι να έχεις ενδιαφέροντα. Να βρίσκεις νόημα στην καθημερινότητα, στο μέλλον», τονίζει.
Η εμπειρία της την έχει διδάξει πως και η Ιατρική έχει όρια. «Παρά τις εξελίξεις στην επιστήμη, κάποιες οικογένειες δεν θα αποκτήσουν ποτέ παιδιά. Η επιστήμη δίνει την ελπίδα, κάποια στιγμή όμως ο οικονομικός παράγοντας ή η ψυχολογία βάζει φρένο στις προσπάθειες. Και βέβαια, υπάρχει και ένα ηλικιακό ταβάνι», εξηγεί.
Σωματείο υποστήριξης. Εκτός από την οικογένειά της, όλα αυτά τα χρόνια άντλησε δύναμη από τις ιστορίες άλλων γυναικών που έχουν περάσει τα ίδια με εκείνη. Στο Σωματείο Υποστήριξης Υπογονιμότητας «Κυβέλη» έκανε φίλες ζωής, έκλαψε μαζί τους και χάρηκε με τις χαρές τους, όταν ύστερα από προσπάθειες γονιμοποίησης με εξωσωματική κατάφεραν να αποκτήσουν παιδί.
Μία από αυτές είναι και η σημερινή πρόεδρος του «Κυβέλη» κ. Δήμητρα Δρακοπούλου. Παραδέχεται πως όταν άρχισε να κάνει εξωσωματικές την είχε πιάσει εμμονή. Είχε ήδη μία κόρη, την 13χρονη, σήμερα, Αντωνία. Οταν όμως αποφάσισε με τον σύζυγό της να μεγαλώσουν την οικογένειά τους, ο... πελαργός τους πρόδωσε.
«Αντιμετωπίζαμε πρόβλημα υπογονιμότητας, νομίζαμε ωστόσο πως το είχαμε ξεπεράσει μετά τη γέννηση της Αντωνίας. Ξεκίνησα να κάνω απανωτές προσπάθειες. Δεν το συνιστώ σε καμία γυναίκα, εκείνη την περίοδο όμως δεν με σταματούσε τίποτα. Εάν μπορούσα θα έμπαινα καθημερινά στη διαδικασία», λέει.
«Ενιωθα πως τη χάνω». Τη χρονιά που επισκέφτηκε τη Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, η μεγάλη της κόρη- τότε έξι ετών- είχε αρχίσει το σχολείο. «Την παρακολουθούσα από μακριά την πρώτη ημέρα, στον αγιασμό, και ξαφνικά ένιωθα πως τη χάνω. Νόμιζα πως μένω μόνη μου. Ετσι, αποφάσισα πως θέλω να γευτώ και πάλι τη μητρότητα», λέει.
Οση ώρα διαρκεί η συνέντευξη, το κινητό της χτυπάει ασταμάτητα. Κάποιες από τις κλήσεις που δέχεται είναι από τον σύζυγό της. Εκείνος έχει μείνει στο σπίτι να προσέχει τα δίδυμα- τη Μαριάντζελα και τον Κωνσταντίνο- που έχουν κλείσει δύο χρόνια ζωής. Με την απόκτησή τους σφραγίστηκαν οι πέντε κύκλοι εξωσωματικής που υποβλήθηκε.
Παραδέχεται πως η διαδικασία δεν ήταν εύκολη- είχε όμως υποστήριξη από τον γιατρό και τον σύζυγό της. «Ο πέμπτος κύκλος θεραπειών ήταν και ο δυσκολότερος. Ξεκίνησα την ορμονοθεραπεία τον Φεβρουάριο του 2007, η εμβρυομεταφορά όμως ολοκληρώθηκε έπειτα από περίπου δέκα μήνες. Ο οργανισμός μου δεν ανταποκρινόταν», προσθέτει.
Είχε υποσχεθεί στον εαυτό της πως αυτή θα ήταν η τελευταία φορά, όποιο και να ήταν το αποτέλεσμα. Οι δύο «κουκίδες» στον υπέρηχο, με τον γιατρό της να της ανακοι νώνει πως έχει δίδυμα ήταν ο επίλογος. «Εκλαιγα ασταμάτητα. Δεν ξέρω γιατί. Ακόμη δεν μπορώ να εξηγήσω εκείνη την αντίδρασή μου», τονίζει.
Αγκαλιάζει τα δύο φύλα. Οι ιστορίες των δύο γυναικών, όπως οι ίδιες λένε, δεν είναι μοναδικές. Το 15% των ζευγαριών στη χώρα μας αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας- δηλαδή περίπου 300.000 ζευγάρια.
Είναι ενδεικτικό πως κάθε χρόνο πραγματοποιούνται 12.000- 15.000 κύκλοι (η ασθενής μπορεί να κάνει παραπάνω από μία προσπάθειες) εξωσωματικής γονιμοποίησης. Τα αποτελέσματα είναι αισιόδοξα: κατά προσέγγιση γεννιούνται ετησίως στη χώρα μας, 3.500- 4.000 παιδιά με τη βοήθεια της εξωσωματικής.
Οι εξελίξεις στον συγκεκριμένο τομέα κάνουν τους ειδικούς να εκφράζουν χρόνο με τον χρόνο μεγαλύτερη αισιοδοξία για τα ποσοστά επιτυχίας. «Σήμερα μία γυναίκα κάτω των 40 ετών που μπαίνει στη διαδικασία της εξωσωματικής έχει 40%- 50% πιθανότητες να γίνει μητέρα», λέει στα «ΝΕΑ» ο δρ Μηνάς Μαστρομηνάς, χειρουργός- γυναικολόγος, ειδικός σε προβλήματα γονιμότητας.
Αλλωστε, όπως ο ίδιος υπογραμμίζει, η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει περάσει πλέον στο στάδιο της ωριμότητας: «Ανακαλύφθηκε για την αντιμετώπιση προβλημάτων αναπαραγωγής από προβλήματα στις σάλπιγγες. Μετεξελίχτηκε όμως σε μία θεραπεία που έχει ως στόχο να ξεπεράσει όλο το φάσμα των αιτιών της υπογονιμότητας. Σήμερα «αγκαλιάζει» και τα δύο φύλα, ενώ προσφέρει ελπίδα σε ζευγάρια μεγαλύτερης ηλικίας με τον δανεισμό ωαρίων και σε γυναίκες που δεν έχουν μήτρα με την παρένθετη μητρότητα».
Τεχνικές. Υστερα από δεκαετίες μελετών, η επιστήμη ανέπτυξε τεχνικές που πριν από χρόνια ανήκαν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, σήμερα όμως δίνουν τη δυνατότητα στη πλειονότητα των υπογόνιμων ζευγαριών να αποκτήσουν παιδί!
Το επιστημονικό «παρών», για το οποίο οι ερευνητές νιώθουν υπερηφάνεια, είναι πως μπορούν πια να βάλουν φρένο στα κληρονομικά νοσήματα μέσω της εξωσωματικής. «Πρόσφατα επισκέφτηκε τη Μονάδα μία γυναίκα που έχασε τη μητέρα της από καρκίνο του μαστού. Από την ίδια ασθένεια νόσησε τόσο η ίδια όσο και η αδελφή της. Είναι αποφασισμένη να γευτεί τη μητρότητα, μόνον εάν είναι σίγουρη πως τα παιδιά της δεν θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τον ίδιο πρόβλημα. Και αυτό που ζητά είναι πια εφικτό», λέει ο κ. Μαστρομήνας.
Οσο για το μέλλον «οι έρευνες στοχεύουν στο να γίνει η εξωσωματική πιο φιλική στις γυναίκες, πιο απλή, πιο οικονομική. Και ελπίζουμε πως σε δύο χρόνια θα είμαστε σε θέση να ξεκλειδώνουμε το γονιδίωμα των εμβρύων πριν τα τοποθετήσουμε στη μήτρα. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούμε να «σβήνουμε» ασθένειες όπως ο καρκίνος, η τύφλωση, η κώφωση. Στο σημείο αυτό όμως είναι βέβαιο πως θα μας απασχολήσουν ηθικά ζητήματα σε ό,τι αφορά τα όρια της επιστημονικής παρέμβασης».
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4598201
