29.10.10

Παιδική παχυσαρκία: Εσείς ξέρετε…

Της Μαργαρίτας Στεργίου, διαιτολόγου-διατροφολόγου, M. Sc. Διατροφής & Τεχνολογίας Τροφίμων, M. Sc. Διατροφής & Δημόσιας Υγείας

…αν το παιδί σας είναι παχύσαρκο;
Πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας έδειξε ότι πάνω από το 50% των γονιών δεν αναγνώριζαν ότι το παιδί τους ήταν υπέρβαρο. Άρα, είναι σημαντικό οι γονείς να ενημερωθούν σωστά, ώστε να ζητήσουν τη βοήθεια των ειδικών (παιδιάτρων/διαιτολόγων) όταν διαπιστώσουν ότι το παιδί τους έχει βάρος παραπάνω από το ιδανικό.

…πότε το παιδί σας θεωρείται παχύσαρκο;
Η εκτίμηση της παχυσαρκίας γίνεται με τη βοήθεια του Δείκτη Μάζας Σώματος, ο οποίος υπολογίζεται ως εξής: ΔΜΣ= βάρος σε κιλά) / ύψος2 σε μέτρα). Πρόσφατα, καθορίστηκαν τα όρια του ΔΜΣ για παιδιά και εφήβους 2-18 ετών. Στον πίνακα 1 φαίνονται τα όρια του ΔΜΣ πάνω από τα οποία ένα παιδί (ή έφηβος) θεωρείται υπέρβαρο(ς) ή παχύσαρκο(ς).

…πόσο παχύσαρκα είναι τα Ελληνόπουλα;
Η πρώτη πανελλήνια μελέτη για την παχυσαρκία σε παιδιά και εφήβους έγινε στην Ελλάδα το 2003 από την Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας ήταν της τάξης του 10%, ενώ αυξημένο βάρος (υπέρβαρα και παχύσαρκα) είχε το 20% των παιδιών.

…τι κίνδυνοι υπάρχουν για τα παχύσαρκα παιδιά;
Τα παχύσαρκα παιδιά κινδυνεύουν τρεις φορές περισσότερο να εμφανίσουν υπέρταση από τα παιδιά με φυσιολογικό βάρος. Γενικότερα, όσο αυξάνεται ο ΔΜΣ στα παιδιά, αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης υπέρτασης. Μελέτες δείχνουν ότι τα παχύσαρκα παιδιά έχουν πάρα πολλές πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες. Ειδικότερα, η παχυσαρκία στην εφηβεία συνδέεται άμεσα με αυξημένη θνησιμότητα στους ενήλικες, ανεξάρτητα από το βάρος που έχει το άτομο ως ενήλικας.

Ο διαβήτης τύπου 2, ο οποίος παλιότερα ονομαζόταν «διαβήτης των ενηλίκων», εμφανίζεται πλέον πολύ συχνά και στα παιδιά. Έχει, μάλιστα, παρατηρηθεί ακόμα και σε παιδιά 8 ετών2.

Τα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν δυσλιπιδαιμίες, οι οποίες μπορεί να οφείλονται είτε σε γενετικές ανωμαλίες στον μεταβολισμό των λιπιδίων (όπως η οικογενής υπερχοληστερολαιμία), είτε είναι συνέπεια άλλων παθήσεων ή καταστάσεων, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη3. Τα αυξημένα επίπεδα «κακής» LDL-χοληστερόλης είναι σημαντικός και ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Παιδιά με οικογενή υπερχοληστερολαιμία μπορεί να παρουσιάσουν πολύ νωρίς αθηρωσκληρωτικές βλάβες στα αγγεία τους, και έτσι να κινδυνεύουν από να εμφανίσουν καρδιαγγειακά νοσήματα. Η δυσλιπιδαιμία στα παιδιά είναι, φυσικά, και συχνό αποτέλεσμα της παχυσαρκίας, την οποία εμφανίζουν όπως είπαμε από πολύ νωρίς. Η πλειοψηφία των δισλιπιδαιμιών στα παιδιά μπορεί να ελεγχθεί με αλλαγές στη διατροφή (περισσότερα φρούτα και λαχανικά, χρήση προϊόντων με φυτικές στερόλες, μείωση των «κακών» ζωικών λιπαρών κ.λπ.) και στον τρόπο ζωής. Φαρμακευτική αγωγή μπορεί να προστεθεί αν τα ιδανικά επίπεδα λιπιδίων δεν μπορούν να επιτευχθούν μόνο με υγιεινοδιαιτητικές αλλαγές.

…πώς επηρεάζεται η ψυχολογία του παχύσαρκου παιδιού;
Η παιδική παχυσαρκία έχει άμεση επίπτωση στην εμφάνιση του παιδιού και πολλές έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη αυτοεκτίμηση, κοινωνική αποξένωση, έλλειψη αυτοπεποίθησης, ρατσισμό και, για τα κορίτσια ειδικά, κατάθλιψη.

…αν σχετίζεται το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με την παιδική παχυσαρκία;

Τα αποτελέσματα 14 μελετών, που έγιναν σε 84.563 παιδιά, έδειξαν ότι τα παιδιά των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης κινδύνευαν περισσότερο να γίνουν παχύσαρκα σε ηλικίες 3-33 ετών, σε σχέση με τα παιδιά των οποίων οι μητέρες δεν κάπνιζαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

…αν οι «αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα»;
Φαίνεται ότι οι παχύσαρκοι γονείς τείνουν να έχουν παχύσαρκα παιδιά. Πράγματι, πολλές έρευνες επισημαίνουν σημαντική συσχέτιση μεταξύ του αυξημένου ΔΜΣ των γονιών και του αυξημένου σωματικού βάρους των παιδιών τους, και χαρακτηρίζουν την παχυσαρκία στους γονείς ως τον πιο καθοριστικό ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου εμφάνισης παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία. Η οικογένεια είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες που καθορίζουν τις διατροφικές συνήθειες του παιδιού, γιατί όχι μόνο παρέχει το φαγητό και συνεπώς καθορίζει και τις διαιτητικές επιλογές των παιδιών, αλλά και γιατί οι γονείς λειτουργούν ως πρότυπα προς μίμηση για τα παιδιά. Εξάλλου, η συμπεριφορά των γονιών και όχι η γνώση είναι αυτή που καθορίζει τις συνήθειες των παιδιών, γεγονός που ενισχύει την άποψη περί μίμησης των συμπεριφορών.

…πώς το σχολείο επηρεάζει την παιδική παχυσαρκία;
Το σχολικό περιβάλλον αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας με τρεις κυρίως τρόπους: α) απουσία προώθησης και εφαρμογής προγραμμάτων Αγωγής Υγείας στον χώρο του σχολείου, με αποτέλεσμα την ελλιπή ενημέρωση και εκπαίδευση των μαθητών, των εκπαιδευτικών και του λοιπού σχολικού προσωπικού σε θέματα υγείας, διατροφής και άσκησης, β) έλλειψη υγιεινών τροφίμων στο κυλικείο και γ) ανεπαρκείς αθλητικές εγκαταστάσεις και απουσία παροχής μη ανταγωνιστικών, αλλά και ανταγωνιστικών σωματικών δραστηριοτήτων για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων που χρειάζονται τα παιδιά για να συμμετέχουν στη διά βίου σωματική άσκηση.

…τι τρώει το παιδί σας στο κυλικείο του σχολείου;
Έρευνες που επικεντρώνονται στην καταγραφή των διατροφικών συνηθειών των μαθητών στον χώρο του σχολείου διαπιστώνουν ότι οι μαθητές που επιλέγουν να καταναλώνουν τρόφιμα από το κυλικείο του σχολείου εμφανίζουν υψηλότερη πρόσληψη ενέργειας (θερμίδων) και κορεσμένου λίπους σε σχέση με τους μαθητές που φέρνουν τρόφιμα από το σπίτι. Αυτός είναι ένας παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας, σε συνδυασμό με τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα των παιδιών στις μέρες μας.

Τα σημερινά δεδομένα μάς οδηγούν στο συμπέρασμα ότι στην πρόληψη και στη θεραπεία της παιδικής παχυσαρκίας πρέπει να εμπλέκονται έξι τομείς, ή και περισσότεροι: η οικογένεια, το σχολείο, οι υπηρεσίες υγείας, το κράτος, η βιομηχανία και τα ΜΜΕ. Αν υπάρξει συγκροτημένη δράση και των έξι αυτών τομέων, ή και περισσότερων, τότε η παιδική παχυσαρκία θα γίνει πρώτη προτεραιότητα σε θέματα έρευνας και δημόσιας υγείας.

http://www.familylife.gr/v2/index.php?id=35

28.10.10

Ψυχολογικά προβλήματα των υπογόνιμων ζευγαριών

Της Ζαΐρας Παπαληγούρα

H επιθυμία απόκτησης παιδιού είναι περίπλοκη, καθώς εμπλέκει μια σειρά συνειδητών όσο και ασυνείδητων κινήτρων που ωθούν τους ανθρώπους να αναπαράγονται, και κάτω από τις πλέον αντίξοες συνθήκες όπως για παράδειγμα στη διάρκεια πολέμων, ή λοιμών.

Ένας υποψήφιος δότης σπέρματος έλεγε : " Να έχει κανείς παιδιά είναι παρηγοριά, είναι χαρά είναι τρυφερότητα. Πεθαίνουμε αργότερα όταν έχουμε γίνει γονείς, δεν πεθαίνουμε μόνοι. Η εργασία μας αποκτά νόημα γιατί τα οφέλη που αποκομίζουμε προορίζονται για κάποιον, το παιδί είναι η προέκταση του εαυτού μας. Μπορεί και να υποδηλώνει ότι θα έχει κανείς μια υποστήριξη όταν γεράσει. Εγώ έχασα τον πατέρα μου πολύ νέος και επιθυμώ διακαώς να γίνω πατέρας." (Delaisi de Parseval, 1983).
Στη μαρτυρία αυτή συμπεριλαμβάνονται σχεδόν όλα τα κίνητρα που ωθούν τους άνδρες και τις γυναίκες να επιθυμούν να γίνουν γονείς. Διαπιστώνουμε ότι στην περιγραφή δεν επιζητείται ένα πραγματικό αλλά ένα φανταστικό μωρό το οποίο καλείται να εκπληρώσει και να επανορθώσει τα πάντα, να καλύψει όλα τα κενά, τη μοναξιά, την απώλεια, τα πένθη. Στην πραγματικότητα, συνεπώς, αυτό που επιθυμείται δεν είναι ένα συγκεκριμένο παιδί αλλά η πραγματοποίηση όλων των παιδικών επιθυμιών.

Η επιθυμία απόκτησης παιδιού πρωτοεμφανίζεται στο κορίτσι γύρω στους δεκαοκτώ πρώτους μήνες της ζωής. Αφετηρία είναι η ταύτιση με την τρυφερή μητέρα της βρεφικής ηλικίας που την ωθεί να επιθυμεί να γίνει και η ίδια μητέρα. Για τους άνδρες επίσης η επιθυμία αυτή προέρχεται από μια ταύτιση με τον δικό τους πατέρα (Bydlowski, 1997).

Σημαντικό στοιχείο στην επιθυμία απόκτησης παιδιού αποτελεί, επίσης, η προσαρμογή στις κοινωνικές και οικογενειακές επιταγές. Η απόκτηση παιδιού σήμερα θεωρείται επιβεβλημένη. Συμβολίζει τη σεξουαλική ταυτότητα του ζευγαριού, τη σωματική του υγεία καθώς και την κοινωνική του ένταξη. Παράλληλα, η χρήση αντισύλληψης ενίσχυσε την παντοδυναμία των ατόμων οι οποίοι θεωρούν έκτοτε ότι ελέγχουν απολύτως την επιθυμία απόκτησης παιδιού. Χρησιμοποιούν αντισύλληψη όσο χρόνο δεν επιθυμούν παιδί και την διακόπτουν αναμένοντας ένα παιδί αμέσως. Όταν λοιπόν το παιδί αυτό δεν έρχεται βιώνουν, αφ' ενός, την έλλειψη του παιδιού και, αφ' ετέρου, την αδυναμία του σώματός τους να ανταποκριθεί σε αυτό που θεωρούσαν βέβαιο ότι θα συνέβαινε με τη διακοπή της αντισύλληψης.

Μια αναδρομή στη μυθολογία καταδεικνύει ότι η στειρότητα συσχετιζόταν με την τιμωρία. Ο Λάιος, βασιλιάς της Θήβας, έλαβε χρησμό από το μαντείο των Δελφών να μείνει άτεκνος. Εκείνος παράκουσε τον χρησμό με αποτέλεσμα να τον φονεύσει ο γιος του Οιδίποδας. Αλλά και στην Παλαιά Διαθήκη η στειρότητα θεωρείται μειονεξία και ταυτίζεται με την τιμωρία. Τα ζευγάρια που αποκτούν πολλά παιδιά θεωρούνται ευλογημένα σε αντίθεση με εκείνα που παραμένουν άτεκνα (γεν. 30, 1-13, Α. Βασ. 1, 1).
Και σήμερα παρατηρείται συχνά ότι οι γυναίκες που δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδιά αναζητούν στοιχεία της προσωπικής τους ζωής που θα εξηγούσαν γιατί δεν μπορούν να αποκτήσουν αυτό που τόσο επιθυμούν και που για τους περισσότερους ανθρώπους είναι τόσο απλό. Επιχειρούν να εντοπίσουν το ή τα γεγονότα της προσωπικής τους ιστορίας για τα οποία τώρα "τιμωρούνται" μη μπορώντας να αποκτήσουν παιδί. Στις περιπτώσεις όπου οι γυναίκες αυτές έχουν υποστεί έκτρωση ή είχαν μια εξωσυζυγική σχέση οι ενοχές εντοπίζονται στην πράξη αυτή.

H έλλειψη παιδιού έχει όμως και μια σημαντική κοινωνική διάσταση καθώς τα ακουσίως άτεκνα ζευγάρια θεωρούνται ότι μειονεκτούν. Aυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για τις γυναίκες γιατί η μητρότητα, παρά την κατάκτηση νέων ρόλων, εξακολουθεί να θεωρείται ως ο κύριος ρόλος της γυναίκας.

Παράλληλα, ανθρωπολογικές μελέτες καταδεικνύουν την οικουμενική σημασία που αποδίδεται στη γονιμότητα τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Οι στείρες γυναίκες, ειδικότερα, στην Αφρική θεωρούνται "επικίνδυνες" τόσο για τον εαυτό τους όσο και για τον περίγυρό τους, σε σημείο που να περιθωριοποιούνται απολύτως. Ακόμα, οι κοπέλες που είναι στείρες δεν θεωρείται ότι ολοκληρώνονται ως γυναίκες γιατί πιστεύεται ότι η εγκυμοσύνη τις καθιστά γυναίκες και μάλιστα ασχέτως της έκβασής της. Συνεπώς, μια γυναίκα που δεν μένει ποτέ έγκυος δεν θεωρείται αυτόνομο ενήλικο άτομο.

Η αδυναμία απόκτησης παιδιού βιώνεται ως ένα βαθύ ναρκισσιστικό τραύμα. Η εικόνα του σώματος τραυματίζεται. Σε αυτό συμβάλλει και το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό με τη γλώσσα που χρησιμοποιεί στη διάγνωση της στειρότητας. Τα σπερματοζωάρια θεωρούνται "φτωχά", η βλέννη στον κόλπο της γυναίκας απούσα. Σε κάθε μια από τις παραπάνω προτάσεις τα υπογόνιμα άτομα καταγράφουν μια "έλλειψη". Παράλληλα, η επιστημονικά λαθεμένη εξίσωση μεταξύ γονιμότητας και σεξουαλικής ικανότητας για τους άνδρες και θηλυκότητας και γονιμότητας για τις γυναίκες οδηγεί τα υπογόνιμα άτομα να βιώνουν μια ψυχοσεξουαλική κρίση.

Όταν η στειρότητα δεν μπορεί να αποδοθεί σε οργανική αιτία, εκεί δηλαδή όπου η επίτευξη εγκυμοσύνης δεν αποκλείεται από κάποιο συγκεκριμένο οργανικό πρόβλημα, αλλά δεν επιτυγχάνεται για άγνωστους λόγους, υπάρχει ενίοτε μια ψυχολογική σύγκρουση η οποία παρεμποδίζει τη φυσιολογική πορεία. H στειρότητα αυτή ονομάζεται "ψυχογενής" και αναφέρεται σε μια βαθύτερη ψυχική επιθυμία παρεμπόδισης της εγκυμοσύνης. H ασυνείδητη παρεμπόδιση της εγκυμοσύνης έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την συνειδητή πρόθεση της απόκτησης μωρού.H ψυχογενής στειρότητα μπορεί να έχει πολλές αιτίες. Ενδέχεται να είναι αποτέλεσμα μιας ασυνείδητης άμυνας στους κινδύνους που ενυπάρχουν στην αναπαραγωγική διαδικασία. Mπορεί ακόμη να οφείλεται σε μια εξιδανίκευση του πατέρα με τον οποίο κανένας σύντροφος ή σύζυγος δεν μπορεί να είναι εφάμιλλος. Oι ψυχολογικές συγκρούσεις που οδηγούν στη στειρότητα είναι συχνά τόσο βαθιά απωθημένες, ώστε οι γυναίκες αυτές όταν αντιληφθούν την αδυναμία τους να κάνουν παιδιά, με φοβερή επιμονή επιθυμούν ένα παιδί. H ψυχανάλυση ανακαλύπτει αυτές τις συγκρούσεις και τους μηχανισμούς άμυνας του Eγώ που προστατεύουν τις γυναίκες αυτές από μια εγκυμοσύνη και ένα τοκετό που θα μπορούσαν να κλονίσουν επικίνδυνα την προσωπικότητά τους.

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις, όμως, δεν περιορίζονται στη διάγνωση της υπογονιμότητας αλλά επεκτείνονται και στη διάρκεια της θεραπεία της. Όλες οι θεραπείες προϋποθέτουν προγραμματισμένες σεξουαλικές επαφές με μοναδικό στόχο την επίτευξη της εγκυμοσύνης. Συνεπώς, η σεξουαλική σχέση γίνεται μηχανιστική και καταναγκαστική ενώ περιορίζεται στις γόνιμες μέρες καθώς παρατηρείται μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας και συσχέτισή της μόνο με την αναπαραγωγή.

Παράλληλα, τα ζευγάρια που βρίσκονται σε θεραπεία υπογονιμότητας βιώνουν διαδοχικούς κύκλους ελπίδας και πένθους. Ελπίδας στην πρώτη φάση του κύκλου όπου ακολουθείται η θεραπεία και πένθος στη δεύτερη φάση όταν αποτυγχάνει η θεραπεία και επανέρχεται η περίοδος. Η αποτυχία επίτευξης της εγκυμοσύνης που επανέρχεται κάθε μήνα έχει ονομασθεί μηνιαίο πένθος γιατί βιώνεται σαν τον θάνατο ενός βρέφους. Tα ζευγάρια που ακολουθούν τις μεθόδους της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι εκείνα που έχουν το ισχυρότερο κίνητρο να αποκτήσουν παιδιά. Eίναι εκείνα που έχουν υποβληθεί σε πολλές θυσίες για να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους να αποκτήσουν ένα μωρό. Γι αυτό το λόγο ίσως είναι και τα ζευγάρια εκείνα που είναι περισσότερο ψυχολογικά ευάλωτα στην αποτυχία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (Newton & Hearn,1990). Tι απογίνονται όμως τα ζευγάρια εκείνα που παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες παραμένουν άτεκνα; Eίναι βέβαιο ότι ένας αριθμός εξ αυτών θα στραφεί προς την υιοθεσία. H έρευνα δείχνει μάλιστα ότι περίπου το 40% των ανθρώπων που είναι σε λίστα αναμονής για εξωσωματική γονιμοποίηση έχουν ήδη κάνει αίτηση υιοθεσίας.(Hazeltine& Mazure,1985). O κίνδυνος εδώ είναι ο τρόπος με τον οποίο θα υποδεχθούν το υιοθετημένο παιδί τα ζευγάρια που είναι ακόμα βυθισμένα μέσα στο άγχος της εξωσωματικής. Kαι παρ' ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση και η υιοθεσία δεν αποκλείουν αναγκαστικά η μια την άλλη, είναι απαραίτητη η παρέλευση μιας περιόδου "χάρητος" μετά τις προσπάθειες εξωσωματικής καθώς επίσης είναι αναγκαία η επεξεργασία του πένθους για τη μη απόκτηση του βιολογικού παιδιού, τη μη πραγματοποίηση της εγκυμοσύνης και του τοκετού, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποδοχή του υιοθετημένου παιδιού.

Τέλος πρόκληση για τους ειδικούς αποτελεί το λεγόμενο σύνδρομο "παιδί με οποιοδήποτε κόστος". Τα περισσότερα ζευγάρια μετά από σειρά προσπαθειών απόκτησης παιδιού επεξεργάζονται την απώλεια και βρίσκουν λύσεις που τα βοηθούν να συνεχίσουν τη ζωή τους. Είτε υιοθετούν ένα παιδί, είτε αποφασίζουν να μείνουν χωρίς παιδιά. Άλλα όμως ζευγάρια αδυνατούν να επεξεργασθούν την απώλεια και με μεγάλη επιμονή και ψυχαναγκασμό οδηγούνται σε κάθε προτεινόμενη θεραπεία, μη υπολογίζοντας το σωματικό, το ψυχικό, αλλά ακόμη και το οικονομικό κόστος που αυτές οι ατέρμονες προσπάθειες συνεπάγονται. Τα ζευγάρια που βιώνουν αυτό το σύνδρομο επείγονται να αποκτήσουν παιδί εμφανίζουν ιδεοληψίες και κάνουν τελετουργικές πράξεις, αλλά, κυρίως, μετά από κάθε αποτυχία, με μεγάλη γενναιότητα είναι πανέτοιμοι για την επόμενη προσπάθεια. Ένας Γάλλος Ψυχαναλυτής θεωρεί ότι τα άτομα που εκδηλώνουν τον παροξυσμό αυτό έχουν βιώσει κάτι ιδιαίτερα τραυματικό στην παιδική τους ηλικία, την εγκατάλειψη ή τον θάνατο γονέα και προσπαθούν, συχνά με ένα τρόπο απελπισμένο, "να επιδιορθώσουν" τις εμπειρίες αυτές επιδιώκοντας να ζήσουν τα παιδικά τους χρόνια μέσα από εκείνα των παιδιών τους (Roegiers,1994).

Η Εξωσωματική Γονιμοποίηση
Κάθε πρόγραμμα εξωσωματικής γονιμοποίησης απαιτεί από τις γυναίκες συχνές εξετάσεις αίματος και καθημερινές ενέσεις με αποτέλεσμα το καθημερινό πρόγραμμα όσων συμμετέχουν στη διαδικασία αυτή να ανατρέπεται σημαντικά. Απόρροια αυτού είναι η να αντιμετωπίζουν επανειλημμένως προβλήματα στην εργασία τους αλλά και μια κοινωνική απομόνωση.

Οι γυναίκες που συμμετέχουν σε προγράμματα εξωσωματικής γονιμοποίησης στην πλειοψηφία τους αναφέρουν ως πιο δύσκολη φάση του προγράμματος εκείνη που εκτείνεται από την ολοκλήρωση της διαδικασίας μετά τη εμβρυομεταφορά μέχρι την ημέρα της διαπίστωσης της επίτευξης ή μη εγκυμοσύνης. Σε αυτό το διάστημα πολλές δεν κατορθώνουν να ελέγξουν τη φαντασίωσή τους και αισθάνονται έγκυες. Oι επιπτώσεις αυτής της φαντασίωσης γίνονται κατανοητές όταν αναλογισθεί κανείς ότι τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι ακόμη χαμηλά. Πολλές γυναίκες μετά από ένα αρνητικό αποτέλεσμα βιώνουν μια έντονη θλίψη. H θλίψη αυτή δεν διαρκεί το ίδιο για κάθε γυναίκα. Εξαρτάται από τον ψυχικό εξοπλισμό του κάθε ατόμου, από την υποστήριξη που έχει καθώς και από τον αριθμό των προσπαθειών που έχει επιχειρήσει. Ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι η μη συμμετοχή του συζύγου στην όλη διαδικασία. Στις περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζεται μόνο στη φάση της λήψης των ωαρίων όπου καλείται να δώσει το σπέρμα του για την γονιμοποίηση. Πολλοί άνδρες διατυπώνουν δυσαρέσκεια για τον παραγκωνισμό τους αυτό.

Μεταξύ των προβλημάτων της μεθόδου αποτελούν τα αυξημένα ποσοστά των πολύδυμων κυήσεων που οδηγούν σε σημαντική αύξηση των πρόωρων βρεφών. Η προωρότητα έχει σημαντικές ιατρικές και ψυχολογικές επιπτώσεις. Το σοβαρότερο πρόβλημα όμως της μεθόδου της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι η ψυχολογική κατάσταση των ζευγαριών όταν δεν επιτυγχάνεται η εγκυμοσύνη.

Εξωσωματική Γονιμοποίηση με Δότες
Στις περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητη η συμμετοχή δότη ή δότριας για ην απόκτηση παιδιού τα ζητήματα που προκύπτουν είναι πιο πολύπλοκα και η συμμετοχή ειδικού από το χώρο της ψυχικής υγείας στις περιπτώσεις αυτές είναι επιβεβλημένη.
Το άτομο που δέχεται τη συμμετοχή δότη προκειμένου το ζευγάρι να αποκτήσει παιδί εξακολουθεί να είναι στείρο και μετά την απόκτηση παιδιού. Όταν χρησιμοποιείται δότρια ή δότης ουσιαστικά το στείρο μέλος του ζευγαριού υιοθετεί το παιδί του ή της συντρόφου του. Αυτό σημαίνει, ότι προκειμένου να ακολουθήσει το ζευγάρι τη λύση αυτή, πρέπει να έχει επεξεργαστεί το πρόβλημα της δικής του στειρότητας και να έχει αποδεχθεί την υιοθεσία. Στην πράξη όμως παρατηρείται ότι τα ζευγάρια δεν έχουν κατανοήσει ότι ο δότης ή η δότρια δεν θεραπεύει το πρόβλημα υπογονιμότητάς τους. Τα ζευγάρια δηλαδή δεν ακολουθούν τη διαδικασία αυτή έχοντας συνειδητοποιήσει ακριβώς τι συνεπάγεται. Χαρακτηριστικά ένας σύζυγος που είχε αποκτήσει παιδί με δότη σπέρματος έλεγε

" Υπάρχει πιθανότητα να είναι και δικό μου το παιδί και ελπίζω ποτέ να μη χρειαστεί να το ψάξουμε. Δεν έχουμε λόγο να το ψάξουμε έτσι και αλλιώς, αλλά υπάρχει περίπτωση να είναι δικό μου."

Η άρνηση αποδοχής όμως ενός γεγονότος δεν εξασφαλίζει την επεξεργασία των πολύπλοκων θεμάτων που προκύπτουν από το ζήτημα αυτό. Μέσα στα ζητήματα που καλούνται να επεξεργασθούν τα ζευγάρια που αποκτούν παιδί με τη συμμετοχή δότη ή δότριας είναι εκείνο της απώλειας της γενετικής συνέχειας, αυτό του μυστικού και τέλος της ανωνυμίας των δοτών. Για τις γυναίκες που χρησιμοποιούν ωάριο δότριας η απώλεια της γενετικής συνέχειας μπορεί να μην είναι τόσο ουσιαστική όσο για έναν άνδρα που αποκτά παιδί με δότη σπέρματος, γιατί οι γυναίκες, ακόμα και στις περιπτώσεις δότριας, βιώνουν την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και τον θηλασμό. Βιώνουν, δηλαδή μια βιολογική σχέση με το παιδί τους σε αντίθεση με τους άνδρες.

Ένα σημαντικό θέμα που ανακύπτει με τη συμμετοχή δοτριών ωαρίων είναι η απόκτηση παιδιών αρκετά μετά την εμμηνόπαυση. Πολλοί κλινικοί διατυπώνουν επιφυλάξεις για τα παιδιά που αποκτώνται μετά την εμμηνόπαυση σε μια ηλικία, δηλαδή, όπου οι γονείς μοιάζουν περισσότερο με παππούδες και γιαγιάδες τόσο οπτικά όσο και σε προοπτική ζωής παρά μητέρες και πατέρες. Θεωρούν ότι είναι άδικο για τα παιδιά να γεννιούνται από γονείς που δεν έχουν πλέον την ενέργεια να ξυπνούν στη μέση της νύχτας, ή να ανησυχούν για την επιστροφή των εφήβων. Όταν το 1997 μια γυναίκα 63 ετών απόκτησε παιδί τέθηκε με σαφήνεια το ηθικό δίλημμα : έχει το υποκείμενο και το ζευγάρι απόλυτο δικαίωμα να αποκτά παιδί; Οφείλει να εφαρμόζεται ότι η τεχνολογία επιτρέπει; Ποιος και με ποιο τρόπο θα υπερασπισθεί τα δικαιώματα των υποψηφίων γονιών που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά αλλά και των παιδιών εκείνων που δεν έχουν ακόμη γεννηθεί; Οι νέες τεχνολογίες της αναπαραγωγής πρόσφεραν τη δυνατότητα σε πολλά υπογόνιμα ζευγάρια να αποκτήσουν τους βιολογικούς τους απογόνους. Ορισμένες φορές όμως η επιδίωξη απόκτησης ενός παιδιού μπορεί να συνεπάγεται ένα υπερβολικό τίμημα για το ίδιο το παιδί.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

1. Bydlowski, M. (1997). La dette de vie. Itineraire psychanalytique de la maternite. Presses Universitaires de France, Paris

2. Delaisi de Parseval G.,& Janaud A., (1983) L'Enfant a tout prix, essai sur la medicalisation du lien de filiation, Paris, Ed. du Seuil. Coll,"Points actuels"

3. Hazeltine, E.P. & Mazure, C.De L'aune,W; Greenfeld, D; Laufer,N;Tarlatzis, ;Polan,M;Jones,E;Graebe,R;Nero,F; D'Lugi,A;
Fazio,D;Masters,J;DeCherney,A. (1985) Psychological Interviews in screening couples undergoing in vitro fertilization Annals New York Academy of Sciences, 422 pp.504-522

4. Newton,C.R. & Hearn, M. T. Yuzpe,A.A. (1990) Psychological assessment and follow-up after in-vitro-fertilization:assessing the impact of failure, Fertility & Sterility, vol.54,5, pp.879-886

5. Papaligoura, Z & Papagounos, G. (1996) Assisted reproductive technology : psychological and ethical issues. In : The Child in the World of Tomorrow Sh. Nakou & St. Pantelakis, (Eds.) Elsevier Science, Ltd. U.K.

6. Roegiers, L.(1994). Les cigognes en crise. De Boeck-Wesmael, Bruxelles

http://www.bioethics.org.gr/03_dPapalig.html

Νοσηλεία εφήβων σε παιδιατρικές κλινικές

Οι έφηβοι έως την ηλικία των 16 ετών θα μπορούν να νοσηλεύονται σε παιδιατρικά νοσοκομεία.

Σχετική απόφαση έλαβε ο υπουργός Υγείας Α. Λοβέρδος, λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ). Έως σήμερα, τα παιδιατρικά νοσοκομεία δέχονται παιδιά έως 14 ετών και έως 16 ετών μόνον εάν έχουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας.

Η απόφαση του υπουργού αναφέρει ότι οι έφηβοι έως 16 ετών έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να επιλέξουν τον παιδίατρο ως θεράποντα ιατρό και τα παιδιατρικά νοσοκομεία για την νοσηλεία τους.

«Στη χώρα μας οι ειδικές υπηρεσίες για πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση των προβλημάτων της εφηβικής ηλικίας είναι περιορισμένες. Η εφηβική περίοδος παρουσιάζει ειδικές δυσκολίες, γι’ αυτό συχνά οι λειτουργοί υγείας αισθάνονται άβολα και ανεπαρκείς για να τους αντιμετωπίσουν, με αποτέλεσμα να τους παραπέμπουν ή να ασχολούνται επιφανειακά μαζί τους. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η βελτίωση παροχής υπηρεσιών Υγείας σε αυτή την ηλικία», αναφέρει η σχετική απόφαση.

http://www.apogevmatini.gr/?p=101032

18.10.10

Ανοιχτές οι πόρτες για τους χωρισμένους γονείς

Του ΦΩΤΗ ΝΑΚΟΥ

Μια ρύθμιση που θα απαλλάξει τα σχολικά προαύλια από σκηνές διαφωνίες και εντάσεων μεταξύ χωρισμένων γονέων προώθησε το υπουργείο Παιδείας. Σύμφωνα με την εγκύκλιο με αριθμό πρωτοκόλλου Φ.7/517/127893 με ημερομηνία (13/10/2010) και με την ένδειξη «εξαιρετικά επείγον» του υπουργείου Παιδείας δίνεται εντολή στους διευθυντές των σχολείων να μην απαγορεύουν στους διαζευγμένους γονείς που δεν έχουν την επιμέλεια των παιδιών τους, να επισκέπτονται τα σχολεία για να ρωτούν τους καθηγητές και δασκάλους για την πρόοδό τους.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, την οποία υπογράφει ο ειδικός γραμματέας Μ. Κοντογιάννης, μόνο στην περίπτωση που υπάρχει δικαστική απόφαση για τους τρόπους επικοινωνίας που τίθενται ως προϋπόθεση η παρουσία του άλλου γονέα ή ακόμα και κοινωνικού λειτουργού, οι διευθυντές των σχολείων επιβάλλεται να τηρήσουν αυστηρά του όρους. Παράλληλα γνωστοποιείται το γεγονός ότι γονέας που δεν ασκεί την επιμέλεια μπορεί να εκλεγεί σε συλλογικά όργανα γονέων και κηδεμόνων. Το υπουργείο Παιδείας προχώρησε στην αποστολή της σχετικής εγκυκλίου, καθώς από την αρχή της χρονιάς, παρατηρήθηκαν προβλήματα μεταξύ διαζευγμένων γονέων σε πολλά σχολεία.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας…
Με αφορμή ερωτήματα που υποβλήθηκαν στις Διευθύνσεις μας, σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών - μαθητών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, των οποίων οι γονείς βρίσκονται σε διάσταση ή είναι διαζευγμένοι και ο ένας από αυτούς δεν ασκεί την επιμέλειά τους, σας γνωρίζουμε ότι ο Συνήγορος του Πολίτη, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων κατά το αρ. 103 π. 9 του Συντάγματος και το Ν. 3094/2003, σε έγγραφό του με αριθμ. πρωτ. 124301/22966/11-8-2010, προς το γραφείο του Ειδικού Γραμματέα Π.Ε και Δ.Ε, γνωστοποιεί τα ακόλουθα:
«α) Στις περιπτώσεις που λόγω διάστασης ή διαζυγίου των γονέων μαθητή, η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του έχει ανατεθεί στον έναν γονέα (που διαμένει μαζί του), η περιστασιακή επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα που δεν μένει μαζί του, αλλά διατηρεί τη γονική μέριμνα αυτού, δεν μπορεί να απαγορευθεί εντός του σχολικού χώρου, κατά μείζονα δε λόγο δεν μπορεί να απαγορευθεί η είσοδος του γονέα αυτού στο σχολείο. Η επικοινωνία αυτή θα γίνεται με τρόπο ώστε το σχολείο να μη μετατρέπεται σε χώρο άσκησης επικοινωνίας γονέα-μαθητή παρεμποδίζοντας την εκπαιδευτική διαδικασία.
β) Δεδομένου ότι η δικαστική απόφαση περί επικοινωνίας ορίζει μόνο το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο γονέας που μένει με το παιδί οφείλει να έχει αυτό στη διάθεση του άλλου γονέα, η επικοινωνία πέραν της ρυθμιζόμενης στη δικαστική απόφαση δεν μπορεί να αποκλείεται παρά μόνο αν ρητά την απαγορεύει η απόφαση, με εξαίρεση της συνδρομής σπουδαίου λόγου (π.χ. παρακώλυση της λειτουργίας της σχολικής μονάδας, άσκηση βίας ή πρόκληση ταραχής) είναι δυνατόν να μην επιτραπεί σε γονέα η είσοδος στο χώρο του σχολείου.
Η οποιαδήποτε προφορική ή γραπτή εντολή του ενός γονέα προς το σχολείο να απαγορεύσει την είσοδο του άλλου ή την επικοινωνία με το τέκνο, εξετάζεται με προσοχή, αλλά δεν είναι υποχρεωτική εφ’ εαυτής».
Ακόμη, σύμφωνα πάντα με την εγκύκλιο: «Η ενημέρωση του γονέα που δεν ασκεί την επιμέλεια του τέκνου επιβάλλεται στο πλαίσιο εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του σχολείου. Κατ’ εξαίρεση, εάν από τον γονέα έχει αφαιρεθεί συνολικά η άσκηση της γονικής μέριμνας, υποχρέωση ενημέρωσής του για το πρόσωπο του τέκνου (επομένως και για τη φοίτησή του) έχει ο άλλος γονέας».

ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΣΕ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

Στην εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας γίνεται αναφορά και για την παρουσία του χωρισμένου γονιού στις σχολικές εορτές αλλά και την εκπροσώπηση του σε συλλογικά όργανα γονέων και κηδεμόνων. Ετσι καθίσταται σαφές ότι η συμμετοχή του γονέα που δεν διαμένει με το παιδί σε εκδηλώσεις όπως οι σχολικές εορτές, δεν μπορεί επίσης να απαγορευθεί, παρά μόνο για σπουδαίο λόγο (εάν ο γονέας με τις ενέργειες του προκαλεί αναστάτωση της εκδήλωσης ή η παρουσία του δημιουργεί προβλήματα στο τέκνο). Η αντίθετη επιθυμία του άλλου γονέα, από μόνη της, δεν μπορεί να συνιστά σπουδαίο λόγο.
Επισημαίνεται ότι για την περίπτωση που η δικαστική απόφαση θέτει όρους για την υλοποίηση της επικοινωνίας (όπως σε περιπτώσεις που επιβάλλεται η παρουσία του άλλου γονέα ή κοινωνικού λειτουργού), η υποχρέωση συμμόρφωσης προς αυτήν επιβάλλει, προκειμένου να επιτραπεί επικοινωνία στο χώρο του σχολείου, να εξεταστεί από τους εκπαιδευτικούς εάν πληρούνται οι παραπάνω όροι.
Επίσης, σύμφωνα με την εγκύκλιο: «Η συμμετοχή του γονέα που δεν ασκεί την επιμέλεια του τέκνου - μαθητή (αλλά το υπόλοιπο της γονικής του μέριμνας) στα συλλογικά όργανα της σχολικής κοινότητας (Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων) δεν μπορεί να αποκλειστεί λόγω της μη δικαστικής ανάθεσης της άσκησης της επιμέλειας σε αυτόν, εκτός εάν προβλέπεται η συμμετοχή του ενός μόνο γονέα, οπότε και θα προτιμηθεί εκείνος που ασκεί την επιμέλεια. Η παραλαβή του τέκνου γίνεται από το πρόσωπο που ορίζει ο γονέας που ασκεί την επιμέλειά του. Σε περίπτωση διαφωνίας των γονέων που ασκούν από κοινού την επιμέλεια, η παραλαβή θα πρέπει να γίνεται από το πρόσωπο που είχε ορισθεί πριν προκύψει η διαφωνία τους, έως ότου προσκομιστεί στο σχολείο δικαστική απόφαση, η οποία να επιλύει τη διαφωνία των γονέων».
Και η εγκύκλιος του υπουργείου Παιδείας καταλήγει: «Μέριμνα του εκπαιδευτικού πρέπει να αποτελεί η προστασία των κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του παιδιού - μαθητή σε ανατροφή και από τους δυο γονείς, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη την άποψη του παιδιού και έχοντας ως γνώμονα το συμφέρον του, καθώς και την απρόσκοπτη άσκηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, χωρίς να ευνοεί τυχόν ανοίκειες ιδιοκτησιακές αντιλήψεις του γονέα που ασκεί την επιμέλεια απέναντι στο παιδί – μαθητή. Παρακαλούνται όλοι οι εκπαιδευτικοί των σχολικών μονάδων να ενημερωθούν ενυπόγραφα».

http://www.adesmeytos.gr/news.php?aid=24951



Η φτώχεια οδηγεί στα χωριά SOS

Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο το 70% των αιτημάτων στα Παιδικά Χωριά SOS αφορά οικογένειες που δεν μπορούν να ζήσουν τα παιδιά τους και μόλις το 30% τις υπόλοιπες περιπτώσεις. Στην τέταρτη θέση της ΕΕ η Ελλάδα ως προς την παιδική φτώχεια.

Ολοένα και περισσότεροι Ελληνες αδυνατούν να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, καθώς βαθαίνει το φάσμα της φτώχειας και της εξαθλίωσης στη χώρα μας. Τα στοιχεία που αναφέρθηκαν στο περιθώριο του επιστημονικού συμποσίου «Οταν κινδυνεύουν τα παιδιά» -που οργάνωσαν τα Παιδικά Χωριά SOS στην Αθήνα, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας- είναι ενδεικτικά ενός δυσοίωνου κλίματος που διαμορφώνεται στην ελληνική κοινωνία. «Συναντάμε ολοένα και χειρότερες συνθήκες φτώχειας κι εξαθλίωσης», αναφέρει ο κ. Γιώργος Πρωτόπαπας, γενικός διευθυντής Παιδικών Χωριών SOS Ελλάδας, και προσθέτει: «Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο αντιμετωπίζουμε αιτήματα που αφορούν κατά 70% φτώχεια και κατά 30% περιστατικά κακοποίησης, χρήσης ναρκωτικών κ.ά. Πρόκειται για ανθρώπους που αδυνατούν να ζήσουν τα παιδιά τους. Παλιότερα, οι αιτήσεις λόγω δύσκολης οικονομικής κατάστασης δεν έφταναν ούτε στο 50%».


Tο Παιδικό Χωριό SOS της Βάρης. «Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που καταργεί τις εκπτώσεις στις δωρεές κάνει μεγάλη ζημιά σε οργανισμούς σαν τα Παιδικά Χωριά SOS», τονίζει ο Γ. Πρωτόπαπας.

Ο ίδιος, ωστόσο, εκτιμά πως το... μεγάλο κύμα λόγω οικονομικής κρίσης δεν έχει κάνει ακόμη την εμφάνισή του. Δεν είναι τυχαίο πως η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη θέση της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως προς την παιδική φτώχεια, με ποσοστό 22%, μετά τη Ρουμανία (32%), τη Βουλγαρία (30%) και την Ιταλία (26%), όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 19%. «Η επένδυση στην παιδική ηλικία είναι εξαιρετικά περιορισμένη στην πατρίδα μας. Οι ανάγκες των παιδιών δεν περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα οικονομικής σταθερότητας», επεσήμανε ο επ. καθηγητής ΤΕΙ Αθηνών, Γαβριήλ Αμίτσης. Ενδεικτική είναι, επίσης, η υπερπροσφορά για μια θέση «Μητέρας SOS». Στην πρόσκληση ενδιαφέροντος που έγινε το περασμένο Πάσχα εμφανίστηκαν 500 υποψήφιες για μόλις 6 θέσεις. «Οι μισές βρίσκονταν σε απόγνωση εξεύρεσης εργασίας κάθε μορφής», εξηγεί ο κ. Πρωτόπαπας.

Σημειώνεται πως η δουλειά μιας «Μητέρας SOS» δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτεί 24ωρη παρουσία 23 ημέρες τον μήνα στο Χωριό και συναισθηματική εμπλοκή με αρκετά παιδιά. Στα τρία χωριά που λειτουργούν σήμερα (Βάρη Αττικής, Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη) φιλοξενούνται πάνω από 250 παιδιά. «Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που καταργεί τις εκπτώσεις στις δωρεές, εξαιρώντας όμως τα πολιτιστικά ιδρύματα, κάνει μεγάλη ζημιά σε οργανισμούς σαν τα Παιδικά Χωριά SOS, που εξαρτώνται καθ’ ολοκληρίαν από τις προσφορές ιδιωτών», καταλήγει ο κ. Πρωτόπαπας.
Ο Κώστας από χωριό SOS
«Σήμερα νιώθω δυνατός και σίγουρος για τον εαυτό μου»

«Νιώθω πια δυνατός και σίγουρος για τον εαυτό μου». Ο Κώστας Μίχας είναι 31 ετών, έχει σπουδάσει πληροφορική κι εργάζεται πάνω στο αντικείμενό του. Νοικιάζει διαμέρισμα στον Χολαργό, έχει σχέση και θέλει να κάνει οικογένεια. Πόσα παιδιά; «Δύο και βλέπουμε», απαντά χαμογελώντας. Ο Κώστας μεγάλωσε στο χωριό SOS της Βάρης. Μεταφέρθηκε εκεί 10 ετών μαζί με τρία αδέλφια του, δύο αγόρια κι ένα κορίτσι. Εφυγε από μία οικογένεια με έξι παιδιά συνολικά. Εβλεπε τους βιολογικούς του γονείς Χριστούγεννα, καλοκαίρια. Συνεχίζει να τους βλέπει. Οπως και τη μητέρα SOS, με την οποία επικοινωνεί τουλάχιστον μία φορά τη βδομάδα. «Είναι η μητέρα μου, με μεγάλωσε», λέει και συμπληρώνει: «Η εμπειρία μου στο χωριό έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο στη ζωή μου».

Οταν έφυγε από εκεί, στα 22 του, ένιωθε μόνο άγχος για τα οικονομικά, όχι φόβο. «Ηθελα να βγω στην κοινωνία, να αναλάβω τα ηνία της ζωής μου». Τον πρώτο καιρό συγκατοίκησε με την αδελφή του. Κράτησε επαφές με τα άλλα παιδιά από το χωριό. «Καλώς ή κακώς μεγαλώσαμε μαζί. Παίξαμε μαζί, περάσαμε μαζί την εφηβεία και στις δυσκολίες ο ένας στήριξε τον άλλο». Στους άλλους, δεν έχει πρόβλημα να πει πού μεγάλωσε. «Πρόσεχα πότε θα το πω και σε ποιον, χωρίς όμως να το κρύβω. Δεν είχα πρόβλημα να γνωρίσω καινούργιους ανθρώπους». Οι περισσότεροι, λέει, εκτίμησαν το ότι τα κατάφερε και βγήκε από αυτή την ιστορία. «Τώρα, μπορώ να ερμηνεύσω τι έγινε. Αλλά όταν είσαι παιδί και ξεριζώνεσαι από τη βιολογική σου οικογένεια, το βιώνεις σαν τραύμα»... Αυτό που τον σόκαρε ήταν ο αθέμιτος ανταγωνισμός στη δουλειά, «πως μπορεί να σε πατήσει ο άλλος για να ανέβει. Ισως ήθελα να είναι ο κόσμος ιδανικός». Τώρα όμως νιώθει αισιόδοξος. «Επειδή έχω περάσει όλα αυτά, θεωρώ ότι έχω τις σωστές βάσεις και μπορώ να τις δώσω στα δικά μου παιδιά»...

Η «ακτινογραφία»
6.000 παιδιά σε ιδρύματα

Στο επιστημονικό συμπόσιο αναφέρθηκε επίσης πως:

Από τα 6.000 άτομα που ζουν σε ιδρύματα, το 30% είναι παιδιά και νέοι, που στερούνται εκπαίδευσης και βιώνουν επώδυνες εμπειρίες.
7,4 % των αγοριών και 3,2% των κοριτσιών παρουσιάζουν διαταραχή διαγωγής με μικρές ή μεγάλες πράξεις βίας, η οποία κατά κύριο λόγο οφείλεται σε βιώματα επιθετικότητας.
Το 25-40% των παιδιών με διαταραχή διαγωγής θα αναπτύξουν αντικοινωνικότητα.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11424&subid=2&pubid=38410950#

17.10.10

Οι έφηβοι χρειάζονται ένα φωτεινό δρόμο

Θεατρικά έργα, που μιλούν για τις αγωνίες, τις ελλειμματικές σχέσεις, τη βία και το πέρασμα στην ενήλικη ζωή των 16άρηδων

Της Γιωτας Συκκα

Μέχρι πριν από τρία χρόνια, η κατηγορία εφηβικό θέατρο στην Ελλάδα δεν υπήρχε. Oι έφηβοι μπορεί να έβλεπαν παραστάσεις σε κάποιες αθηναϊκές σκηνές τις περισσότερες φορές κάνοντας χαβαλέ ή αντιμετωπίζοντάς τις αδιάφορα γιατί δεν τις ένιωθαν ακριβώς δικές τους. Εφηβικά έργα, που μιλούν για τις αγωνίες τους, για ελλειμματικές σχέσεις, βία, το πέρασμα στην ενήλικη ζωή, τη συμπεριφορά και τη γλώσσα τους, δεν τους είχε γνωρίσει κανείς.

Η πρώτη απόπειρα έγινε με το «Chatroom» και την ομάδα Grasshoper, που εισήγαγε ουσιαστικά το είδος στο ελληνικό θεατρικό τοπίο. Τώρα η Σοφία Βγενοπούλου, σκηνοθέτις και παιδοψυχίατρος, που είχε άλλωστε την ιδέα το 2007, συνεχίζει στο θέατρο του Νέου Κόσμου με το «DNA» του Ντένις Κέλι και ετοιμάζει για αργότερα ένα μικρό φεστιβάλ εφηβικού θεάτρου, ενώ στο «Χώρα» ετοιμάζεται και το «Respect» του Τζακ Θορν από την Τζωρτζίνα Κακουδάκη, σκηνοθέτιδα και θεατροπαιδαγωγό. Στο εξωτερικό τα πράγματα είναι αλλιώς. Το Connections είναι πετυχημένος θεσμός με 17 χρόνια ζωής στο Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας. Eνα πρόγραμμα αρχικά που ξεκίνησε το 1987 μέσα από τα σχολεία και τη συνεργασία των συγγραφέων με τα παιδιά και ως αποτέλεσμα είχε να γραφτούν ενδιαφέροντα κείμενα για το εφηβικό κοινό. Eχοντας γρήγορα αντανακλαστικά, το Εθνικό Θέατρο πήρε τη γενναία απόφαση να κάνει ένα είδος φεστιβάλ με τα έργα που επιλέγονταν και στην πορεία γίνονταν παραγωγές. Eτσι, το εφηβικό θέατρο έφυγε από τα όρια του σχολείου και του παιδιού και πέρασε σε ένα θέατρο με αναγνώριση, παρασύροντας στο πέρασμά του και αναγνωρισμένους συγγραφείς, όπως οι Μαρκ Ρέιβενχιλ, Φίλιπ Ρίνλεϊ, Aλαν Eϊκμπουρν κ. ά., να ασχοληθούν μαζί του. Aλλωστε, οι σημερινοί 16ρηδες είναι το αυριανό κοινό.

Τόσο το «DNΑ» όσο και το «Respect» είναι καρποί αυτού του θεσμού, με διαφορά ενός χρόνου. Το πρώτο γράφτηκε το 2007 και αναφέρεται σε μια παρέα εννιά παιδιών που παρεκτρέπεται ένα βράδυ, με αποτέλεσμα να εξαφανιστεί ένα μέλος της συντροφιάς. Η ομάδα καλείται να διαχειριστεί αυτό που συνέβη, να πάρει αποφάσεις και να αναλάβει ευθύνες. «Η έμφαση του έργου δίνεται στην ομάδα και στα θέματα που αναδύονται: οι αρχηγοί και πώς αναγνωρίζονται, η μάζα που τους ακολουθεί, η πίεση που ασκείται. Το έργο λέει πως κάθε απόφαση και κάθε επιλογή μας έχει ένα τίμημα. Ακόμη κι αν δεν τιμωρηθείς, θα το πληρώσεις από τον ίδιο σου τον εαυτό», λέει η σκηνοθέτις. Το «Respect», παραγωγής 2008, θυμίζει λίγο τον μύθο της Αντιγόνης. Eνα παιδί έπρεπε να διαχειριστεί την απώλεια του αδερφού του. Δεν καταλαβαίνει ούτε την ηθική του διάσταση ούτε μπορεί να το διαπραγματευθεί συναισθηματικά. Αφήνει το δωμάτιό του και το PC και βγαίνει στην πραγματική ζωή. Πρέπει να θάψει τον αδερφό του στο πεζοδρόμιο, στο σημείο όπου τον βρήκαν νεκρό. Να ζήσει ένα καταιγισμό απίστευτων συναντήσεων. «Ο ήρωας μέσα απ’ όλα αυτά διαπιστώσει πως όχι μόνο δεν τον γνώριζε καλά, αλλά θα ανακαλύψει και τον εαυτό του», σημειώνει η Τζωρτζίνα Κακουδάκη για τη δική της παράσταση, που ανεβαίνει στις 7 Νοεμβρίου.

Ο διδακτισμός είναι εχθρός των παιδιών

Το DNA του Ντένις Κέλι, συμπαραγωγή με το θέατρο του Νέου Κόσμου και υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Ν. Γενιάς, θα στηριχθεί και από μια νέα πρωτοβουλία για το εφηβικό κοινό και τους μαθητές, τα εργαστήρια γραφής.

«Ενα διαδικτυακό εργαστήρι θεατρικής γραφής με 15 σχολεία, που διαθέτουν θεατρολόγους και ομάδες οι οποίες θα συγγράψουν ένα έργο», λέει η Σ. Βγενοπούλου. Θα λάβουν ένα φιτ μπακ, θα ακολουθήσουν δύο επισκέψεις στο σχολείο και τον Μάιο του 2011, σε ένα τριήμερο θα παρουσιαστούν τα έργα στο πλαίσιο ενός μίνι φεστιβάλ εφηβικού θεάτρου. «Το θέμα δεν είναι μόνο τα έργα, αλλά και η διέξοδος των παιδιών μέσω της συγγραφής».

Τι βλέπει από την εμπειρία της; «Ο διδακτισμός, ο στόμφος και η ωραιοποίηση είναι εχθρός. Απωθούν τα παιδιά από το θέατρο. Τα παιδιά χρειάζονται ένα φωτεινό δρόμο, την ελπίδα για επανόρθωση, αλλά όχι με αυτόν τον τρόπο». Oμως πιστεύει στη δύναμη των νέων.

Σκηνοθέτις και παιδοψυχίατρος, δεν της άνοιξαν οι πόρτες αμέσως. Από τα 13 της ονειρευόταν να ταιριάξει και τα δύο. «Αν τα κατάφερα, είναι γιατί βρέθηκα στην Αμερική 24 ετών, σε ανοιχτό περιβάλλον, όπου μπόρεσα να ακολουθήσω τις επιλογές μου». Απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών, με υποειδικότητα Παιδοψυχιατρικής (Νοσοκομείο Mount Sinai Medical Center, Νέα Υόρκη), εκεί σπούδασε και υποκριτική στη Σχολή Stella Adler Conservatory), σκηνοθεσία και δραματουργία στο Πανεπιστήμιο Towson State (Βαλτιμόρη) κ. ά. Επέστρεψε το 2001. Δύσκολη χώρα να στηρίζει κάτι νέο η Ελλάδα, αλλά όλα αυτά δεν απέτρεψαν τη Σοφία Βγενοπούλου. Eχει πολύ πάθος με τους στόχους που βάζει. Πάλεψε για τον χώρο του θεάτρου, είχε συμπαραστάτη της τον Τάσο Μπαντή στα πρώτα της βήματα στο «Εμπρός», όπου έκανε την πρώτη της σκηνοθεσία. «Ολοένα και λιγότερες περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης» του Μάρτιν Κριμ και έπειτα την Κατερίνα Μπερδέκα για να ανεβάσει το «Τσάτρουμ». Eζησε και την αμφιβολία και την καχυποψία, αλλά το πάλεψε. «Αυτό το είδος θεάτρου είναι απαραίτητο να υποστηριχθεί και από το κράτος. Υπάρχει μέλλον σε αυτό και κοινό, αρκεί να μη γίνει εκμεταλλεύσιμο από παραστάσεις που δεν έχουν πίσω τους ούτε την απαραίτητη έρευνα ούτε τη γνώση και την ευθύνη».

Τι λέει για την υπερπροσφορά των νέων παιδιών στο θέατρο. «Διαιωνίζει μια κοινωνία απαθών και αέργων νέων που έχουν δημιουργικό δυναμικό μέσα τους. Oμως, υπάρχει τεράστια ευθύνη για το πώς είναι δομημένη η εκπαίδευση στον χώρο του θεάτρου. Είμαστε μια χώρα χωρίς σχολή σκηνοθεσίας, με σχολές υποκριτικής. Οι νέοι ηθοποιοί βγαίνουν στη ζωή και λόγω της οικονομικής δυσκολίας που αντιμετωπίζουν, δεν μπορούν ούτε να ενημερωθούν ούτε να ταξιδέψουν. Παρ’ όλα αυτά, μπορούν να διεκδικήσουν στον χώρο μια θέση και οικονομική στήριξη. Αυτό που μας λείπει συχνά και λόγω νοοτροπίας είναι η εργατικότητα και η μεθοδικότητα. Oταν είσαι ηθοποιός πρέπει να διαβάζεις 4-5 ώρες την ημέρα, να βλέπεις τις δουλειές των άλλων και να πίνεις λιγότερους καφέδες».

Στη σχολή του «Εμπρός» όπου διδάσκει υποκριτική επαναλαμβάνει συχνά στους μαθητές της: «Γιατί σε ένα τόσο ανταγωνιστικό και δύσκολο επάγγελμα όπως αυτό του ηθοποιού, οι άνθρωποι νομίζουν ότι πρέπει να εργάζονται λιγότερο απ’ όλους;».

Oσο για τα παιδιά της, 11, 6 και 2 ετών, τους λέει πολλές φορές πως θα μάθαιναν περισσότερα πράγματα για τις δυσκολίες της ζωής αν την ακολουθούσαν για λίγες ημέρες στο θέατρο.

Οι νέοι δεν έχουν φοβίες που είχαν άλλες γενιές

Στην παράσταση «Respect» του Τζακ Θορν, που σκηνοθετεί στο θέατρο «Χώρα» η Τζωρτζίνα Κακουδάκη, οι ηθοποιοί είναι νέοι. Ο μικρότερος είναι 21 ετών και ο μεγαλύτερος 25. Το «Respect» επινοήθηκε ως τίτλος για να αντικαταστήσει τον μακάβριο τίτλο «Θάβοντας τον αδερφό σου στο πεζοδρόμιο». «Βλέπετε, αυτό το target group είναι μεταιχμιακό. Πρέπει να πεισθεί ο έφηβος για να πάει στο θέατρο, αλλά και ο ενήλικος που θα τον αφήσει να έρθει», εξηγεί η Τζωρτζίνα Κακουδάκη. Ξεκίνησε την προσπάθεια με τον Αντώνη Γαλέο και την Κατερίνα Μπερδέκα γιατί αυτό το έργο της θύμιζε την Αντιγόνη. Το έργο θίγει θέματα που οι μεγάλοι θεωρούμε ταμπού. Μακάβρια και ζοφερά, όπως ο θάνατος, αλλά μήπως και η τάση στο σινεμά και τη λογοτεχνία με τα βαμπίρ δεν έχει κερδίσει τους νέους;

«Για τους νέους είναι το βασικό ρεπερτόριο. Τα παιδιά είναι ωραίο που έχουν απαλλαχθεί και δεν έχουν τις φοβίες και τις προκαταλήψεις των παλαιότερων. Μιλούν για θέματα άσπρα και μαύρα. Μιλούν για τη ζωή, τη δυστυχία, τον θάνατο, την ευθύνη, την επικοινωνία, τι θέλουν να κάνουν. Eχουν θέματα που δεν έχουν βιωθεί οι λύσεις τους. Αν αυτά τα ερωτήματα έχεις την ευτυχία να μην τα έχεις απαντήσει, τότε η παράσταση αυτή δεν απευθύνεται μόνο σε εφήβους, αλλά στον καθένα που μπορεί να διαπραγματευθεί ένα τέτοιο διάλογο».

Στην παράστασή της η Τζωρτζίνα Κακουδάκη προσπαθεί να βρει μια ισορροπία ανάμεσα στην ποίηση, τη δομή και την πλοκή. «Με τον διδακτισμό δεν δημιουργούμε κώδικα επικοινωνίας. Μπορεί να δουν μια τέτοια παράσταση, αλλά την θεωρούν παλιατζούρα εξ αιτίας της καταπίεσης που νιώθουν. Αυτός είναι και ο κίνδυνος. Να πιέζεται ένας νέος θεατής από ένα νέο ηθοποιό σχεδόν συνομήλικό του».

Αντίθετα από εκείνους που μιλούν και αγωνιούν για το πώς τα παιδιά και οι νέοι μπορούν να αγαπήσουν το θέατρο, εκείνη έχει άλλη άποψη: «Δεν με ενδιαφέρει να αγαπήσει κανείς το θέατρο. Με ενδιαφέρει όταν πηγαίνουν κάπου να μη χάνουν τον χρόνο τους οι άνθρωποι». Ολα αυτά δεν τα λέει έτσι. Χρόνια διδάσκει θέατρο. Από το καλλιτεχνικό Λύκειο του Γέρακα και το Λεόντειο Λύκειο ώς τις δραματικές σχολές, το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πάτρας, το Πανεπιστήμιο Βόλου. Παράλληλα παίζει, όπως θα κάνει σε λίγες ημέρες στο Ιδρυμα Μ. Κακογιάννη στην devised παράσταση «Από την αρχή» (μονόπρακτα του Κρετς) με την Ομάδα epta.

«Η εκπαίδευση με ενδιαφέρει γιατί έχει κοινωνικό περιεχόμενο. Το επάγγελμα είναι κορεσμένο και κατ’ αρχήν είσαι έξτρα. Πρέπει, λοιπόν, να βάλεις κάτω τις δεξιότητές σου, τις συγκυρίες και τις επιθυμίες μαζί. Οι ηθοποιοί πράγματι είναι περισσότεροι από τις ανάγκες της απορρόφησης. Oμως, όποιο παιδί είναι αξιόλογο προχωράει. Δεν εννοώ να έχει το καλύτερο μυαλό. Αλλά να έχει επιθυμία και διάθεση για πολλή δουλειά».

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_100018_17/10/2010_418674

16.10.10

Οχι, τα παιδιά δεν τα φέρνει ο πελαργός

Πόσο προετοιμασμένοι μπορούν να είναι οι γονείς να συζητήσουν σεξουαλικές απορίες με τα παιδιά τους

Της Σαντυς Τσαντακη

«Μαμά, τα παιδιά της δευτέρας δημοτικού μού είπαν ότι στην έκτη θα κάνουμε σεξ...»

To κοριτσάκι που μιλάει είναι 6 χρόνων, πρωτάκι στο σχολείο. Καλύτερα να μη σχολιάσουμε την αντίδραση της μαμάς της. Αλλος φίλος σάστισε όταν ο 8χρονος γιος του χρησιμοποίησε τρία γράμματα στο επιτραπέζιο παιχνίδι Scrabble για να συντάξει τη λέξη «Σεξ». Οι κόρες μου, 4 και 7 χρονών, κλείνουν τα μάτια όταν βλέπουν στις ταινίες ζευγάρια να φιλιούνται, είμαι σίγουρη όμως ότι κρυφοκοιτάνε γιατί τους αρέσει αυτό που βλέπουν.

Εγώ, πάλι, μικρή δεν είχα ιδέα. Δεν θυμάμαι να μου είχε μιλήσει κανείς για το πώς έρχονται τα παιδιά στον κόσμο, ή μπορεί να μου είχαν μιλήσει οι γονείς μου και να μην είχα καταλάβει τίποτα. Η αδερφή μου σίγουρα μου είχε πει, αλλά πού να την πιστέψω; Xωρίς Ιντερνετ, dvd, ιδιωτική τηλεόραση, ήταν εύκολο να πιστέψεις ότι «τα μωρά τα φέρνει ο πελαργός».

Η μικρή μου πάντως επιμένει: «Μαμά, μπορείς να κάνεις αύριο ένα μωρό;». Και όταν της εξηγώ ότι, για να γεννηθεί ένα μωρό, πρέπει να αγαπιούνται πολύ δύο άνθρωποι, να υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, να περιμένουμε εννιά μήνες για να έρθει το μωρό στον κόσμο, εκείνη δεν το βάζει κάτω: «Τότε μεθαύριο;».

Αναρωτιέμαι ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να αρχίσεις να ενημερώνεις, όχι προφορικά, αυτοσχεδιαστικά, α καπέλα, αλλά με βάση ένα βιβλίο και αντίστοιχη εικονογράφηση, τα παιδιά για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Δεν ξέρω τι γίνεται στα σχολεία, αλλά είναι πάντα καλύτερο, σε τέτοια θέματα, να υπάρχει προσωπική επαφή για να ακολουθεί και ο διάλογος.

Το περιοδικό New Yorker πρόσφατα δημοσίευσε ένα αφιέρωμα για τα «βιβλία για τα πουλιά και τις μέλισσες». Ευκαιρία να δω κλασικές εκδόσεις της δεκαετίας του ’70 που μιλούσαν για «birds and bees»... «Πρώτα έρχεται η αγάπη. Ολα για τα πουλιά, και τις μέλισσες, και τους αλιγάτορες, τις αλεπούδες και τους ανθρώπους, επίσης», το χτύπημα στο βιβλίο μπεστ σέλερ στο είδος του. Υπάρχουν όμως και βιβλία για το σεξ για... μωρά, με «συγγραφέα» τον Dr Seuss, τον φοβερό γάτο με το καπέλο.

«Κάνουμε τι;» λέει έντρομη η μέλισσα στο πουλάκι. Και τα παιδιά διαφορετικών ηλικιών συνεχίζουν να παίζουν τον γιατρό, να ανακαλύπτουν το σώμα τους, να κρύβονται κάτω από τα σεντόνια, και από τη μια οι γιαγιάδες και οι παππούδες κοκκινίζουν και ξεκινούν τις απαγορεύσεις –γιατί έτσι τους είχαν μάθει– και από την άλλη, οι γονείς αναβάλλουν διαρκώς οποιαδήποτε συζήτηση έχει να κάνει με το σεξ. Και ξαφνικά τα παιδιά γίνονται 18... Και τότε πια, τι να τους πεις;

Τα πράγματα είναι πιο απλά απ’ ό,τι θέλουμε να πιστεύουμε. Ειδικά τώρα, που τα παιδιά στο σχολείο είναι πιο υποψιασμένα, υπερκινητικά, χωμένα στην τεχνολογία, επιβάλλεται να εντοπίσουμε τα βιβλία που θα τα προετοιμάσουν για τη σεξουαλική τους ζωή. «Ποιο είναι το μεγάλο μυστικό;», ο τίτλος ενός αμερικανικού βιβλίου. Στο βιβλίο «What’s going on down there?», η Karen Gravelle απαντά στα ερωτήματα που προβληματίζουν τα αγόρια. Και για τα κορίτσια; Μια unisex πρόταση είναι το «Sex that stuff: Α guide to growing up». Ενα κεφάλαιο έχει τίτλο «Ολα για τη στύση» και απευθύνεται σε παιδιά τετάρτης δημοτικού.

«Αν βάλετε τη μητέρα σας και τον πατέρα σας γυμνούς στις μπανιέρες, θα παρατηρήσετε ότι είναι διαφορετικοί», έγραφε ο Peter Mayle σε βιβλία όπως το «What’s happening to me?» και «Where did I come from?» «Το έχετε παρατηρήσει ήδη, αλλά θα το δείτε ακόμη καλύτερα αν τους βάλετε μαζί στην μπανιέρα».

Αν και υπάρχουν αρκετοί πιο εύστοχοι νέοι τίτλοι, όπως το «It’s perfectly normal», αλλά και άλλοι, για μωρά, παιδιά από 7 ή 10 χρόνων και πάνω, το θέμα παραμένει ταμπού. Αν το συζητήσεις με γονείς, θα αλλάξουν θέμα στη στιγμή. «Είναι μικρά ακόμη...» Πόσο μικρά ακριβώς;

Οι πιο τραυματικές εμπειρίες; Ενας πατέρας είχε πει στην κόρη του: «Μην ερωτευτείς τον πρώτο άνδρα που θα σου κατεβάσει το παντελόνι». Και η μητέρα της κοπέλας: «Ενημέρωσέ με αν θέλεις να πας στον γιατρό». Το κορίτσι ήταν 14. Υπάρχει βιβλίο και για την ηλικία της. Εχει τίτλο «Πρώτες βοήθειες για γονείς». Και το «It’s NOT the stork». Oχι, δεν είναι ο πελαργός.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_100086_16/10/2010_418832

9.10.10

«Δεν είναι εύκολο για μια γυναίκα να αποτυγχάνει»

Η υπογονιμότητα παραμένει μυστήριο.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΘΑ ΚΑΪΤΑΝΙΔΗ

Πέρασαν 32 χρόνια από την ημέρα που γεννήθηκε το πρώτο παιδί του δοκιμαστικού σωλήνα. Ο επιστημονικός του... πατέρας Ρόμπερτ Εντουαρντς βραβεύτηκε την περασμένη Δευτέρα με το Νομπέλ Ιατρικής, καθώς με το επίτευγμά του έδωσε ελπίδα σε εκατομμύρια ζευγάρια. Από τότε έως και σήμερα, οι εξελίξεις στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης ήταν ραγδαίες. Ομως, κάτι παραμένει σταθερό: σε αρκετές περιπτώσεις η υπογονιμότητα παραμένει μυστήριο...

Η ιστορία της κ. Τζένης Τσαμαντάκη ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Παντρεύτηκε όταν ήταν 33 ετών. Επί τρία χρόνια προσπαθούσε με τον σύζυγό της να αποκτήσουν παιδί. Αναζήτησαν ιατρικές απαντήσεις αλλά δεν υπήρχαν- οι εξετάσεις στις οποίες υποβλήθηκε το ζευγάρι δεν έδειξαν παθολογικό πρόβλημα.

Από τότε έως και σήμερα, μετράει δεκατρείς προσπάθειες εξωσωματικής (με ή χωρίς ορμονοθεραπεία). Παραδέχεται πως η πρώτη φορά που άκουσε το αρνητικό αποτέλεσμα ήταν η πιο οδυνηρή: «Πίστευα πως δεν θα συνέβαινε σε εμένα. Δεν είχα ιατρικό πρόβλημα».

Εδωσε πολλές μάχες, όπως λέει, και τις έχασε. Δεν ήταν λίγες οι φορές που υποσχέθηκε στον εαυτό της πως «αυτή θα ήταν η τελευταία προσπάθεια». Εθεσε και αριθμητικό πλαφόν, αλλά το αθέτησε. Για πολλά χρόνια δεν μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό της χωρίς παιδί.

Σήμερα, αντιμετωπίζει διαφορετικά τη ζωή. Δεν τα έχει παρατήσει, δηλώνει με χαμόγελο πως θα ξαναπροσπαθήσει όταν εκείνη αισθανθεί έτοιμη- ίσως έπειτα από ένα ταξίδι που προγραμματίζει. «Δεν είναι εύκολο για μια γυναίκα να αποτυγχάνει. Η μητρότητα είναι πολύ σημαντική. Χρειάζεται δύναμη, αυτοεκτίμηση και υποστήριξη για να συνεχίσεις. Το πιο σημαντικό όμως είναι να έχεις ενδιαφέροντα. Να βρίσκεις νόημα στην καθημερινότητα, στο μέλλον», τονίζει.

Η εμπειρία της την έχει διδάξει πως και η Ιατρική έχει όρια. «Παρά τις εξελίξεις στην επιστήμη, κάποιες οικογένειες δεν θα αποκτήσουν ποτέ παιδιά. Η επιστήμη δίνει την ελπίδα, κάποια στιγμή όμως ο οικονομικός παράγοντας ή η ψυχολογία βάζει φρένο στις προσπάθειες. Και βέβαια, υπάρχει και ένα ηλικιακό ταβάνι», εξηγεί.

Σωματείο υποστήριξης. Εκτός από την οικογένειά της, όλα αυτά τα χρόνια άντλησε δύναμη από τις ιστορίες άλλων γυναικών που έχουν περάσει τα ίδια με εκείνη. Στο Σωματείο Υποστήριξης Υπογονιμότητας «Κυβέλη» έκανε φίλες ζωής, έκλαψε μαζί τους και χάρηκε με τις χαρές τους, όταν ύστερα από προσπάθειες γονιμοποίησης με εξωσωματική κατάφεραν να αποκτήσουν παιδί.

Μία από αυτές είναι και η σημερινή πρόεδρος του «Κυβέλη» κ. Δήμητρα Δρακοπούλου. Παραδέχεται πως όταν άρχισε να κάνει εξωσωματικές την είχε πιάσει εμμονή. Είχε ήδη μία κόρη, την 13χρονη, σήμερα, Αντωνία. Οταν όμως αποφάσισε με τον σύζυγό της να μεγαλώσουν την οικογένειά τους, ο... πελαργός τους πρόδωσε.

«Αντιμετωπίζαμε πρόβλημα υπογονιμότητας, νομίζαμε ωστόσο πως το είχαμε ξεπεράσει μετά τη γέννηση της Αντωνίας. Ξεκίνησα να κάνω απανωτές προσπάθειες. Δεν το συνιστώ σε καμία γυναίκα, εκείνη την περίοδο όμως δεν με σταματούσε τίποτα. Εάν μπορούσα θα έμπαινα καθημερινά στη διαδικασία», λέει.

«Ενιωθα πως τη χάνω». Τη χρονιά που επισκέφτηκε τη Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, η μεγάλη της κόρη- τότε έξι ετών- είχε αρχίσει το σχολείο. «Την παρακολουθούσα από μακριά την πρώτη ημέρα, στον αγιασμό, και ξαφνικά ένιωθα πως τη χάνω. Νόμιζα πως μένω μόνη μου. Ετσι, αποφάσισα πως θέλω να γευτώ και πάλι τη μητρότητα», λέει.

Οση ώρα διαρκεί η συνέντευξη, το κινητό της χτυπάει ασταμάτητα. Κάποιες από τις κλήσεις που δέχεται είναι από τον σύζυγό της. Εκείνος έχει μείνει στο σπίτι να προσέχει τα δίδυμα- τη Μαριάντζελα και τον Κωνσταντίνο- που έχουν κλείσει δύο χρόνια ζωής. Με την απόκτησή τους σφραγίστηκαν οι πέντε κύκλοι εξωσωματικής που υποβλήθηκε.

Παραδέχεται πως η διαδικασία δεν ήταν εύκολη- είχε όμως υποστήριξη από τον γιατρό και τον σύζυγό της. «Ο πέμπτος κύκλος θεραπειών ήταν και ο δυσκολότερος. Ξεκίνησα την ορμονοθεραπεία τον Φεβρουάριο του 2007, η εμβρυομεταφορά όμως ολοκληρώθηκε έπειτα από περίπου δέκα μήνες. Ο οργανισμός μου δεν ανταποκρινόταν», προσθέτει.

Είχε υποσχεθεί στον εαυτό της πως αυτή θα ήταν η τελευταία φορά, όποιο και να ήταν το αποτέλεσμα. Οι δύο «κουκίδες» στον υπέρηχο, με τον γιατρό της να της ανακοι νώνει πως έχει δίδυμα ήταν ο επίλογος. «Εκλαιγα ασταμάτητα. Δεν ξέρω γιατί. Ακόμη δεν μπορώ να εξηγήσω εκείνη την αντίδρασή μου», τονίζει.

Αγκαλιάζει τα δύο φύλα. Οι ιστορίες των δύο γυναικών, όπως οι ίδιες λένε, δεν είναι μοναδικές. Το 15% των ζευγαριών στη χώρα μας αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας- δηλαδή περίπου 300.000 ζευγάρια.

Είναι ενδεικτικό πως κάθε χρόνο πραγματοποιούνται 12.000- 15.000 κύκλοι (η ασθενής μπορεί να κάνει παραπάνω από μία προσπάθειες) εξωσωματικής γονιμοποίησης. Τα αποτελέσματα είναι αισιόδοξα: κατά προσέγγιση γεννιούνται ετησίως στη χώρα μας, 3.500- 4.000 παιδιά με τη βοήθεια της εξωσωματικής.

Οι εξελίξεις στον συγκεκριμένο τομέα κάνουν τους ειδικούς να εκφράζουν χρόνο με τον χρόνο μεγαλύτερη αισιοδοξία για τα ποσοστά επιτυχίας. «Σήμερα μία γυναίκα κάτω των 40 ετών που μπαίνει στη διαδικασία της εξωσωματικής έχει 40%- 50% πιθανότητες να γίνει μητέρα», λέει στα «ΝΕΑ» ο δρ Μηνάς Μαστρομηνάς, χειρουργός- γυναικολόγος, ειδικός σε προβλήματα γονιμότητας.

Αλλωστε, όπως ο ίδιος υπογραμμίζει, η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει περάσει πλέον στο στάδιο της ωριμότητας: «Ανακαλύφθηκε για την αντιμετώπιση προβλημάτων αναπαραγωγής από προβλήματα στις σάλπιγγες. Μετεξελίχτηκε όμως σε μία θεραπεία που έχει ως στόχο να ξεπεράσει όλο το φάσμα των αιτιών της υπογονιμότητας. Σήμερα «αγκαλιάζει» και τα δύο φύλα, ενώ προσφέρει ελπίδα σε ζευγάρια μεγαλύτερης ηλικίας με τον δανεισμό ωαρίων και σε γυναίκες που δεν έχουν μήτρα με την παρένθετη μητρότητα».

Τεχνικές. Υστερα από δεκαετίες μελετών, η επιστήμη ανέπτυξε τεχνικές που πριν από χρόνια ανήκαν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, σήμερα όμως δίνουν τη δυνατότητα στη πλειονότητα των υπογόνιμων ζευγαριών να αποκτήσουν παιδί!

Το επιστημονικό «παρών», για το οποίο οι ερευνητές νιώθουν υπερηφάνεια, είναι πως μπορούν πια να βάλουν φρένο στα κληρονομικά νοσήματα μέσω της εξωσωματικής. «Πρόσφατα επισκέφτηκε τη Μονάδα μία γυναίκα που έχασε τη μητέρα της από καρκίνο του μαστού. Από την ίδια ασθένεια νόσησε τόσο η ίδια όσο και η αδελφή της. Είναι αποφασισμένη να γευτεί τη μητρότητα, μόνον εάν είναι σίγουρη πως τα παιδιά της δεν θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τον ίδιο πρόβλημα. Και αυτό που ζητά είναι πια εφικτό», λέει ο κ. Μαστρομήνας.

Οσο για το μέλλον «οι έρευνες στοχεύουν στο να γίνει η εξωσωματική πιο φιλική στις γυναίκες, πιο απλή, πιο οικονομική. Και ελπίζουμε πως σε δύο χρόνια θα είμαστε σε θέση να ξεκλειδώνουμε το γονιδίωμα των εμβρύων πριν τα τοποθετήσουμε στη μήτρα. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούμε να «σβήνουμε» ασθένειες όπως ο καρκίνος, η τύφλωση, η κώφωση. Στο σημείο αυτό όμως είναι βέβαιο πως θα μας απασχολήσουν ηθικά ζητήματα σε ό,τι αφορά τα όρια της επιστημονικής παρέμβασης».

http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4598201

8.10.10

Με φωτογραφία στο Ίντερνετ 8 στα 10 παιδιά

Έχουν λογαριασμό σε ιστοσελίδες πριν καν γεννηθούν



ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Γιάννης Ανδριτσόπουλος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2010


Αναρτημένες στο Ίντερνετ είναι οι φωτογραφίες του 81% των παιδιών κάτω των δύο ετών, ενώ πολλά παιδιά έχουν αποκτήσει προφίλ σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης πριν καν γεννηθούν!

Σύμφωνα με διεθνή έρευνα, οκτώ στα δέκα παιδιά που γεννιούνται στον δυτικό κόσμο θα διαπιστώσουν μεγαλώνοντας ότι τα στοιχεία τους είναι διαθέσιμα στον Παγκόσμιο Ιστό, κυρίως σε ιστοσελίδες όπως το Facebook και, μάλιστα, με πρωτοβουλία των γονιών τους.

Το γεγονός αυτό εγείρει σημαντικές ανησυχίες σχετικά με τη διαφύλαξη της ιδιωτικότητας στην ψηφιακή εποχή, ενώ παράλληλα προκαλεί φόβους και για αύξηση των κρουσμάτων παιδοφιλίας.

Μετά το μαιευτήριο στο Ίντερνετ!
Έρευνα της εταιρείας λογισμικού προστασίας υπολογιστών AVG, που δημοσιεύεται σήμερα, κατέδειξε ότι το 81% των νηπίων σε δέκα δυτικές χώρες έχει αποκτήσει ψηφιακή παρουσία. Μετά τη γέννησή τους, οι γονείς τους άνοιξαν στο όνομά τους λογαριασμούς σε κοινωνικά δίκτυα.

Στην Αμερική περισσότερα από 9 στα 10 νήπια (92%) έχουν ψηφιακό προφίλ. Στη Νέα Ζηλανδία το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται στο 91%, στην Αυστραλία και στον Καναδά στο 84% και στη Δυτική Ευρώπη στο 73%.

Ένα στα τρία παιδιά έχει φωτογραφία αναρτημένη στο Ίντερνετ μέσα στις πρώτες εβδομάδες της ζωής του, ενώ ένα στα τέσσερα εμφανίζεται στον Παγκόσμιο Ιστό πριν καν γεννηθεί, με τη μορφή υπερηχογραφήματος.

Παράλληλα, το 7% των βρεφών και των νηπίων έχει email στο όνομά του -το οποίο διαχειρίζονται οι γονείς των παιδιών-, ενώ το ποσοστό αυτό στην Ισπανία «σκαρφαλώνει» στο 12%. Επίσης, το 5% των νηπίων έχει το δικό του προφίλ σε κάποιο κοινωνικό δίκτυο όπως το Facebook.

Γιατί το έκαναν
Όταν οι γονείς ρωτήθηκαν γιατί έβαλαν τα παιδιά τους στο Ίντερνετ, πάνω από το 70% απάντησε ότι «ήθελε να μοιραστεί τις φωτογραφίες τους με τους συγγενείς και τους φίλους της οικογένειας».

Οι μητέρες, σε ποσοστό 22%, ανάφεραν ότι ήθελαν απλώς να εμπλουτίσουν το περιεχόμενο του προφίλ που διατηρούσαν οι ίδιες σε κάποια ιστοσελίδα. Το 18% των γονέων παραδέχτηκε ότι μιμήθηκε άλλους γονείς που είχαν κάνει το ίδιο.

Ελάχιστοι (3,5%) ήταν εκείνοι που εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τον όγκο των πληροφοριών που θα είναι διαθέσιμος για τα παιδιά τους στο μέλλον.

Η «ψηφιακή γέννηση»
«Είναι απογοητευτικό. Σήμερα τα παιδιά, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, έχουν διαδικτυακή παρουσία από τη στιγμή που κλείνουν τα δύο τους χρόνια. Μια παρουσία που θα χτίζεται καθ‘ όλη τη διάρκεια της ζωής τους», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της AVG Αυστραλίας, Πίτερ Κάμερον.

Ο κ. Κάμερον πρόσθεσε ότι το εύρημα αυτό «ενισχύει την ανάγκη των γονέων να γνωρίζουν τις ρυθμίσεις απορρήτου των λογαριασμών τους. Διαφορετικά, μπορεί να μοιράζονται τη φωτογραφία του μωρού τους όχι μόνο με τους φίλους και την οικογένειά τους, αλλά με όλο τον κόσμο».

«Σήμερα καταγράφεται μια αυξανόμενη τάση: η ‘’ψηφιακή γέννηση’’ ενός παιδιού συμπίπτει με τη φυσική του γέννηση. Πολλές φορές, μάλιστα, προηγείται αυτής», δήλωσε ο Τ. Ρ. Σμιθ, διευθύνων σύμβουλος της AVG. «Το ένα τέταρτο των μωρών έχουν φωτογραφίες υπερήχων στο Διαδίκτυο πριν καν έρθουν σ’ αυτό τον κόσμο», πρόσθεσε.

Προσοχή στις ρυθμίσεις απορρήτου
Η εταιρεία συμβουλεύει τους γονείς να τηρούν αυστηρά τις ρυθμίσεις απορρήτου για την προστασία από κλοπή ταυτότητας ή από τη μη εγκεκριμένη χρήση των φωτογραφιών του παιδιού τους, οι οποίες θα το ακολουθούν σε όλη του τη ζωή.

«Πρέπει να αλλάξουν τις ρυθμίσεις απορρήτου, ώστε να μοιράζονται τις φωτογραφίες μόνο με την οικογένεια και τους στενούς τους φίλους. Αλλιώς μπορεί οποιοσδήποτε να τις πάρει και να τις χρησιμοποιήσει οπουδήποτε», δήλωσε ο εκπρόσωπος της AVG, Λόιντ Μπόρετ.

Η έρευνα διενεργήθηκε σε δείγμα 2.200 μητέρων με παιδιά κάτω των δύο ετών και πρόσβαση στο Ίντερνετ, στη Βρετανία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, τον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και την Ιαπωνία.

http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=2&artid=4598148

2.10.10

Οι έφηβοι απαιτούν θέατρο που να τους μοιάζει



Της ΕΛΕΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

Το πρωτοπόρο Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας εδώ και 17 χρόνια παραγγέλνει έργα ειδικά για νέους. Το «θέατρο για εφήβους» δειλά δειλά ξεκινά και στην Ελλάδα. Φέτος τουλάχιστον δύο παραστάσεις, το «DNA» και το «Respect», προσεγγίζουν τον σκληρό και κλειστό τους κόσμο

Διεκδικεί τον τίτλο της πιο γοητευτικής και της πιο δύσκολης ηλικίας. Η μετάβαση από την ανεμελιά των παιδικών χρόνων στην ενήλικη ζωή δεν είναι πάντοτε εύκολη.

Σίγουρα όχι για τους ήρωες των δύο εφηβικών παραστάσεων, που κάνουν πρεμιέρα το επόμενο διάστημα στην Αθήνα. Από τη μία είναι ο 16χρονος Τόμι, ο ήρωας του «Ρισπέκτ» του Τζακ Θορν (θέατρο «Χώρα»), που αφήνει τη ζεστασιά του δωματίου του και του υπολογιστή του, για να βγει στους δρόμους της κακόφημης γειτονιάς του, όταν μαθαίνει πως ο αδελφός του δολοφονήθηκε σε μια γωνιά της. Κι από την άλλη είναι η ανέμελη παρέα του «DNA» του Ντένις Κέλι, που μέσα σε μια βραδιά παρεκτρέπεται, με αποτέλεσμα να εξαφανιστεί ένας φίλος τους. Από εκεί και πέρα τα μέλη της καλούνται για πρώτη φορά να πάρουν σημαντικές αποφάσεις και καλούνται να πληρώσουν το τίμημά τους.

Οι έφηβοι νιώθουν έτσι κι αλλιώς πως τους έχουμε έξω από τον κόσμο μας. Λίγο-πολύ αυτό έκανε και το θέατρο στην Ελλάδα. Μέχρι πρόσφατα. Από τα παιδικά θεάματα με τις νεράιδες -έστω και με έναν κακό λύκο- περνάμε κατευθείαν στις παράστασεις για ενήλικο κοινό με αισθητικού τύπου ζητήματα και ελίτ σκηνικά ευρήματα να τίθενται στο επίκεντρο της αναζήτησης. Πολύ μακριά από τα ζητήματα που «καίνε» τους εφήβους παίρνοντας το βάφτισμα του πυρός στον πραγματικό κόσμο.

Στο εξωτερικό το λεγόμενο «θέατρο για εφήβους» ή «νεανικό θέατρο» (youth theater) έχει παράδοση χρόνων. Με κορωνίδα του τον δεκαεφτάχρονο θεσμό «Connections» του Εθνικού Θεάτρου της Αγγλίας, που παραγγέλνει σε καταξιωμένους συγγραφείς νέα έργα για να παιχτούν από νεανικές ομάδες με την προϋπόθεση να αφορούν τους προβληματισμούς και να κεντρίζουν το ενδιαφέρον των εφήβων, αλλά και να κινητοποιούν τη δημιουργικότητά τους.

Σπουδαίοι θεατρικοί συγγραφείς όπως οι Μαρκ Ρέιβενχιλ, Φίλιπ Ρίντλεϊ, Αλαν Εϊκμπουρν, Μόιρα Μπουφίνι και Ούρσουλα Ράνι Σάρμα έχουν κατά καιρούς γράψει για το «Connections», χαρίζοντας παράλληλα μερικές από τις πιο ευτυχείς στιγμές της σύγχρονης δραματουργίας της χώρας.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει φυσικά κάποια εξίσου οργανωμένη κίνηση αντίστοιχη με αυτήν της Μεγάλης Βρετανίας, των ΗΠΑ, αλλά και των σκανδιναβικών χωρών. Η πρώτη ηχηρή προσπάθεια καταγράφηκε δύο χρόνια πριν από το θέατρο «Χώρα» και τη θεατρική ομάδα Grasshoper της σκηνοθέτριας και παιδοψυχολόγου Σοφίας Βγενοπούλου με το «Chatroom». Πέντε χιλιάδες ήταν οι μαθητές γυμνασίων και λυκείων που παρακολούθησαν την παράσταση οργανωμένα σε ομάδες, αλλά και πλήθος μεμονωμένων εφήβων, μαζί με τους γονείς τους ή τις παρέες τους. Η ανταπόκριση ήταν παραπάνω κι από ενθαρρυντική. Η έμφυτη και επιτακτική ανάγκη των εφήβων για επικοινωνία και για αλήθεια αλλά και για μια μορφή τέχνης που επιτέλους μιλά τη γλώσσα τους έκανε την παράσταση πολλαπλά επιτυχημένη. Κι έδωσε το θάρρος στους ανθρώπους που πρωτοασχολήθηκαν να συνεχίσουν την προσπάθεια εδραίωσης του εφηβικού θεάτρου με την ελπίδα και της θεσμοθέτησής του.

Ετσι φέτος τα θεάματα που απευθύνονται «αποκλειστικά» σε εφήβους πολλαπλασιάστηκαν.

Η ομάδα «Grasshoper» της Σοφίας Βγενοπούλου, αυτή τη φορά κάτω από τη στέγη του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, παρουσιάζει το «DNA» του βραβευμένου Ντένις Κέλι, που, ξεπηδώντας το 2007 από το πρόγραμμα «Connections», εντάχθηκε στο ρεπερτόριο του Εθνικού Θεάτρου της Αγγλίας την επόμενη χρονιά με επαγγελματίες ηθοποιούς. Από τότε παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία σε διάφορες χώρες. Φέτος ανήκει στο ρεπερτόριο του Deutches Theater. Την άνοιξη μάλιστα σχεδιάζουν να οργανώσουν ένα μίνι φεστιβάλ σε συνεργασία με σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με έργα που θα προκύψουν μέσω εργαστηρίου δημιουργικής γραφής και θα παρουσιαστούν από τους ίδιους.

Το θέατρο «Χώρα» συνεχίζει κι αυτό την προσπάθεια δημιουργίας μιας εφηβικής σκηνής στους χώρους του με το έργο «Respect» του Τζακ Θορν, προερχόμενο κι αυτό από το «Connections» του 2008, σε σκηνοθεσία της θεατρολόγου Τζωρτζίνας Κακουδάκη.

Στο παιχνίδι μπαίνει και το Εθνικό Θέατρο ανεβάζοντας την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά που περιοδεύει σε σχολεία της Αττικής από 23 Νοεμβρίου. Οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να δουν πώς μετατρέπεται σε ζωντανό θέατρο η σχολική ύλη τους.*

Δεκαεξάχρονα αντιμέτωπα με τη βία
Στο «DNA», όταν τα δεκαεξάχρονα παιδιά παρεκτρέπονται, έρχονται αντιμέτωπα με τις ευθύνες τους και αναζητούν τη συναισθηματική και προσωπική τους ασφάλεια.

Το «Ρισπέκτ» του Τζακ Θορν μεταγράφει τον μύθο της Αντιγόνης
Το ζήτημα είναι όμως πώς ορίζει ο καθένας την ασφάλεια και πού την αναζητεί; Στην ολοκληρωτική αφομοίωση σε μια ομάδα, ό,τι κι αν αυτό υπαγορεύει; Στη σύγκρουση και τον εξαναγκασμό των άλλων; Στην εξασφάλιση της δικής του επικράτησης στους άλλους και στην επίρριψη ευθυνών; Ή σε μια πραγματική και ολοκληρωμένη σχέση εμπιστοσύνης και αλληλοστήριξης; Και ποιο θα είναι το τίμημα για κάθε επιλογή που καθένας θα πληρώσει;

Μέσα από τη διαδρομή κάποιων από τους ήρωες, το έργο κάνει μια έκκληση για μια κοινωνία συμπόνοιας και ανοχής στη διαφορετικότητα, και θέτει το ερώτημα αν μπορεί το ανθρώπινο είδος να το πετύχει... «Πάντως», λέει η Λία, μία εκ των ηρωίδων του έργου, «στο DNA μας είναι γραμμένο ότι μπορούμε»...

Ακολουθώντας τη διαδρομή των ηρώων του «DNA», οι έφηβοι που θα παρακολουθήσουν την παράσταση θα βρεθούν σε αντίστοιχα διλήμματα και θα έρθουν αντιμέτωποι με το τίμημα που τελικά καλούμαστε να πληρώσουμε, σε κάθε μας επιλογή.

Στόχος της δημιουργικής ομάδας είναι να δώσει τη δυνατότητα στους εφήβους -αλλά και σε γονείς και εκπαιδευτικούς- να αναμετρηθούν με καίρια ζητήματα της ζωής τους και της εποχής μας μέσα από μια παράσταση υψηλής αισθητικής. Στο κέντρο του ενδιαφέροντος της καλλιτεχνικής ομάδας, αλλά και των έμπειρων θεατρολόγων που εργάζονται για την παράσταση, είναι η πρόληψη και η αντιμετώπιση της επιθετικότητας και της ψυχολογικής και κάθε είδους βίας μεταξύ συνομηλίκων. Σ' αυτό το πλαίσιο, ειδικά για τα σχολεία και σε συνεργασία με ειδικευμένους θεατρολόγους, προβλέπονται επιλεγμένες συμπληρωματικές δράσεις (δημιουργία εκπαιδευτικού πακέτου, διοργάνωση διαδραστικών θεατρικών εργαστηρίων & εργαστηρίων θεατρικής γραφής), οι οποίες θα στηρίξουν τους εκπαιδευτικούς που θα αναλάβουν να επεξεργαστούν με τους μαθητές τους τα θέματα της παράστασης.

Τον προκλητικό του χαρακτήρα/ιδίωμα αλλά και εν πολλοίς την υπόθεση του «Respect» μαρτυρά ο αυθεντικός τίτλος της παράστασης, που στην ελληνική μετάφραση του Αντώνη Γαλέου μετακινήθηκε στη θέση του υπότιτλου: «Θάβοντας τον αδελφό σου στο πεζοδρόμιο».

«Πρόκειται για μια σύγχρονη ανάγνωση του μύθου της Αντιγόνης», μας εξηγεί η Τζωρτζίνα Κακουδάκη. «Μόνο που ο Θορν δεν κάνει ποιητικό θέατρο, αλλά το κατεβάζει ένα επίπεδο κάτω, το κάνει πιο απλό και πιο κατανοητό. Ο Τόμι, στην προσπάθειά του να εξιχνιάσει τους λόγους για τους οποίους δολοφονήθηκε ο αδελφός του, θα διαπιστώσει πως τελικά δεν τον γνώριζε καθόλου. Μέσα στη διαδρομή αυτή θα ανακαλύψει εκ των υστέρων ποιος ήταν ο αδελφός του, αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό».

info:- «DNA» του Ντένις Κέλι από 15 Νοεμβρίου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (Αντισθένους και Θαρύπου, τηλ.: 210-9212900). Μετάφραση: Εκτορας Λυγίζος, σκηνοθεσία: Σοφία Βγενοπούλου. Παραστάσεις: Κυριακή και Δευτέρα στις 9 μ.μ., Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο στις 7 μ.μ. Αλλά και πρωινές, κατόπιν συνεννόησης.

- «Ρισπέκτ» (Θάβοντας τον αδελφό σου στο πεζοδρόμιο) του Τζακ Θορν, από 31 Οκτωβρίου στο θέατρο «Χώρα» (Αμοργού 20, Κυψέλη, τηλ.: 210-8673945). Μετάφραση: Αντώνης Γαλέος, σκηνοθεσία: Τζωρτζίνα Κακουδάκη. Κυριακή στις 7 μ.μ. και πρωινές για σχολεία.

http://www.enet.gr/?i=news.el.texnes&id=208954

Αυτοκτόνησε λόγω βίντεο στο Διαδίκτυο

Οι συμφοιτητές ενός 18χρονου βιολιστή δημοσιοποίησαν τη σεξουαλική του ζωή

Α. Ρ.

ΝΙΟΥ ΤΖΕΡΣΕΪ. Η αυτοκτονία ενός νεαρού φοιτητή, η σεξουαλική ζωή του οποίου δημοσιοποιήθηκε, εν τη αγνοία του, στο Διαδίκτυο, καταδεικνύει για μία ακόμη φορά πόσο επικίνδυνο μέσο εκφοβισμού μπορεί να είναι για κάποιους το Iντερνετ, αλλά και κατά πόσον τα νέα παιδιά της εποχής του Τwitter και του Facebook μπορούν να διακρίνουν καθαρά ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Τάιλερ Κλεμέντι, ένας συνεσταλμένος 18χρονος πρωτοετής φοιτητής του πανεπιστημίου Rutgers και προικισμένος βιολιστής αυτοκτόνησε, πηδώντας από τη γέφυρα Τζορτζ Ουάσιγκτον, όταν ο συγκάτοικός του μαζί με μια συμφοιτήτριά τους δημοσιοποίησαν στο Διαδίκτυο μια ερωτική συνάντησή του μ’ έναν άνδρα στο δωμάτιό του. Εναντίον των δύο συμφοιτητών του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για παραβίαση της ιδιωτικής ζωής στην πιο βαριά μορφή, που επισύρουν ποινή φυλάκισης μέχρι και πέντε χρόνια.

Ο Ντάρουν Ράβι και η Μόλι Γουέι κατηγορούνται ότι χρησιμοποίησαν κάμερα (webcam), για να μεταδώσουν κρυφά και απευθείας ερωτική συνεύρεση του Κλεμέντι μ’ έναν άνδρα, στις 19 Σεπτεμβρίου και ότι ο Ράβι προσπάθησε να καταγράψει και δεύτερη συνάντηση στις 21 Σεπτεμβρίου, μία μέρα πριν αυτοκτονήσει ο Κλεμέντι. Μάλιστα, ο Ράβι είχε ενημερώσει για τις προθέσεις του τους φίλους του στο Twitter.

Πικρόχολα κουτσομπολιά και εκδικητικές ενέργειες, που κάποτε περιορίζονταν στην αυλή του σχολείου ή στα όρια της πανεπιστημιούπολης, μπορούν σήμερα να γίνουν γνωστά σε όλο τον κόσμο αμέσως, μέσω Iντερνετ, μαζί με φωτογραφίες και ζωντανά βίντεο.

«Είναι απλώς θέμα χρόνου πότε θα συμβεί η επόμενη αυτοκτονία, πότε θα γίνει η επόμενη επίθεση», είπε η Πάρι Αφταμπ, δικηγόρος του Νιου Τζέρσεϊ και διευθύντρια της ιστοσελίδας WiredSafety. Οπως είπε η ίδια, νέοι, που ποτέ δεν θα έκαναν επίθεση πρόσωπο με πρόσωπο, το κάνουν online, εν μέρει λόγω της συχνά εσφαλμένης εντύπωσης περί ανωνυμίας που δίνει το Iντερνετ.

Παλιοί φίλοι και συμμαθητές των Ράβι και Γουέι τους θυμούνται ως εξαιρετικά και καθόλου ομοφοβικά παιδιά, που μάλιστα είχαν φίλους γκέι.

Ο Γκρέγκορι Τζαντς, ιδρυτής του Τόπου της Ελπίδας (A Place of Hope), ενός κέντρου ψυχικής υγείας στο Σιάτλ, είπε ότι οι νέοι άνθρωποι που χρησιμοποιούν το Iντερνετ για να διαδώσουν κάτι άσχημο για άλλους συχνά δεν συνειδητοποιούν πόσο επιβλαβές μπορεί να είναι κάτι τέτοιο, επειδή πολλοί από αυτούς έχουν μεγαλώσει σ’ ένα κόσμο όπου δεν είναι εύκολα διακριτό το ιδιωτικό από το δημόσιο.

Από το 2003 και μετά, το πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες έχει καταγράψει τουλάχιστον 12 περιπτώσεις στις ΗΠΑ στις οποίες παιδιά και νέοι, μεταξύ 11 και 18 ετών, αυτοκτόνησαν επειδή έπεσαν θύματα κάποιας μορφής «cyberbullying» – πειραγμάτων, παρενοχλήσεων ή εκφοβισμού με φωτογραφίες ή κείμενα που δημοσιεύθηκαν στο Διαδίκτυο ή διακινήθηκαν μέσω sms.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_02/10/2010_417218